ျမန္မာ႔ဆင္ဖိုနီ (သို႔မဟုတ္) အလကာၤေက်ာ္စြာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း
သစ္ထူးေအာင္ (ေတာင္ႀကီး)
မူရင္း http://alinkarmusicjournal.com/alinkar/article.aspx?al=110
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ။ ။ ႏွစ္သစ္မွာ လူသစ္၊ စိတ္သစ္၊ အေတြးသစ္၊ အေရး သစ္တို့ ႀကိဳဆိုေနၾကသည္။ ေႏြဦးသည္ ေလ႐ူးႏွင့္အတူ သႀကၤန္မိုးတၿဖိဳက္ကို ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။ ေဟာ . . . ျမန္မာ့ ႏွစ္သစ္ကူး၏ တန္ခူးလကို ေရာက္ခဲ့ၿပီ။ ဧၿပီလတြင္ ပိေတာက္ေတြ ေရႊရည္လူး ခဲ့ၾကၿပီ။ ငုဝါတို့လည္း ေဝေဝဆာခဲ့ၿပီ။ ေႏြဦးသည္ စာေရးသူဘ0xJwGင္ အလြမ္းေငြ႔ေတြ တေဝေဝႏွင့္ ရင္ခုန္ စည္းခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ သႀကၤန္ႏွစ္ကူးကို ႀကိဳဆိုမိသည္။ ေဟာ . . . သႀကၤန္ အႀကိဳသီခ်င္းေတြ ထြက္လာၾကၿပီ။ ေႏြ သႀကၤန္၏ ဂီတသေကၤတ၊ နိမိတ္ပံုရိပ္ ေတြထဲ ဆရာ့႐ုပ္ပံုေတြ ေျပးဝင္လာ သည္။ ၿပီး . . ဆရာ့ဂီတ သံစဥ္စာသား မ်ား ရင္ထဲအေရာက္ တိုးဝင္လာေတာ့ သည္။ ဆရာႏွင့္ သႀကၤန္သည္ ခြဲ၍ မရ။ ယခုမွမဟုတ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာ ျမင့္ခဲ့ၿပီ။ ႏွစ္ ၁ဝဝ တိုင္တိုင္ စာေရးသူ အပါအဝင္ ျပည္သူအားလံုး ဆရာ့ကို အမွတ္ရေနဆဲ၊ လြမ္းတဆဲ၊ ႐ိုေသဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ဆရာ့ဂီတသီခ်င္းမ်ားစြာ အေပၚ ထာဝစဥ္ ရင္ခုန္ေနၾကျမဲျဖစ္လိမ့္မည္။ သူကား ၿမိဳ႔မတီးဝိုင္း၏ ဖခင္ႀကီး ဆ ရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း (သို့မဟုတ္) ျမန္မာ့သီခ်င္း ႀကီးမ်ားစြာ ကိုယ္ပိုင္ေရးစပ္ခဲ့ေသာ သီ ခ်င္းမ်ားစြာတြင္ သေကၤတစနစ္ (International Note/Staff Note) တို့ျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သူ။
အခန္း (၁)
ၾကယ္တစ္ပြင့္ ျဖစ္တည္ေမြးဖြားျခင္း
ေက်ာင္းသားအရြယ္ ေက်ာင္းသားဘဝသို့ ေရာက္ေသာအခါ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ သူ႔ဖခင္တို့ ျပန္ဆံုေတြ႔ၾက ၿပီး၊ ဖခင္ျဖစ္သူက သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ဦးဘသက္ (ခံစားမႈအႏုပညာရွင္ ပန္းခ်ီ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္) ထံ သူဝါသနာ ပါေသာ ပညာရပ္မ်ား ဆည္းပူးသင္ၾကား ေပးရန္ အပ္ႏွံေပးခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ဆရာၿငိမ္း အသက္ ၁၄ ႏွစ္သားသာ ရွိေသးသည္။ ဆရာၿငိမ္းသည္ ငယ္စဥ္ ကပင္ ဝါသနာ၊ ဝီရိယႏွင့္ ဇြဲလံု့လ အလြန္ႀကီးသည္။ သိပ္သိပ္ကုပ္ကုပ္ ေနလင့္ကစား၊ စူးစိုက္အျမင္က်ယ္မႈ အားေကာင္းသည္။ ဆရာဦးဘသက္ သာမက ထိုအိမ္သို့ ဝင္ထြက္သြားလာသူ မ်ားက ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ 0x148ဏ္ရည္ႏွင့္ စိတ္ အားထက္သန္မႈကို မ်ားစြာ ႏွစ္ၿခိဳက္ ခဲ့ၾကသည္။ ထို့ေၾကာင့္ သူတို့ တတ္ ေသာ ပညာမ်ားကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ သင္ၾကားျပသေပးခဲ့ၾကသည္။ သို့ျဖစ္၍ ၅ ႏွစ္ခန့္ၾကာေသာအခါ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပု ႏွင့္ မယ္ဒလင္၊ ဘင္ဂ်ိဳ၊ ဗ်က္ေစာင္း ပညာမ်ားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ခဲ့ သည္။
ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးလိုက္ ေသာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ လက္ဦးဆရာ မ်ားမွာ လက္ရင္းဆရာႀကီး ဦးဘသက္၊ 'မင္းႀကီးဦးဆက္' ဆိုသူ၏ ညီ ဦးခ်က္၊ ဦးလင္းႏွင့္ ေစာင္း ဦးေမာင္ေမာင္လတ္ (အာဠဝီ) တို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထပ္ဆင့္၍ ရြာစားစိန္ေဗဒါႀကီးႏွင့္ စိန္ေဗဒါအိမ္သို့ ဝင္ထြက္သြားလာေနေသာ ဆရာ ေဒဝ ဣႏၵာဦးေမာင္ေမာင္ႀကီးတို့ထံမွလည္း ျမန္မာ့ေစာင္းပညာကို သင္ၾကားတတ္ ေျမာက္ခဲ့ပါသည္။
ၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ အသက္ ၂ဝ အရြယ္တြင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္။ သူ႔ ဇနီးအမည္မွာ ေဒၚသန္းေမျဖစ္ၿပီး၊ ယခင္ ေနာ္မန္ေက်ာင္း (ယခု-အထက ၄) ေက်ာင္းသူဘဝက ေက်ာင္းကပြဲတစ္ခု တြင္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ဆိုခဲ့ပါသည္။ သီခ်င္းအမည္မွာ 'စိန္ေၾကာင္နီလာ' ျဖစ္ၿပီး၊ တီးခတ္ေပးသူေတြထဲမွာ ဆရာ ၿငိမ္းပါသည္ဟု ထိုစဥ္က မပြင့္တပြင့္ ေျပာဖူးပါသည္။ ေဒၚသန္းေမက 'နင္တို့ အေဖ တစ္ခါ တစ္ခါ ေဝ့လည္ေၾကာင္ ပတ္လုပ္တယ္' ဟု ေျပာေသာအခါ၊ သားသမီးမ်ားက 'လုပ္မွာေပါ့ အေမတို့ က 'စိန္ေၾကာင္နီလာ' နဲ့ စခဲ့ၾကတာ ကိုး၊ 'ခ်စ္သမွ်ကို' နဲ့မွ မစခဲ့ၾကပဲ' ဟူ၍ ျပန္လည္က်ီစယ္တတ္ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းတို့မိသားစုသည္ ဤသို့ တစ္ဦး ႏွင့္ တစ္ဦး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္၊ ေနာက္ ေျပာင္က်ီစယ္တတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ဤသို့ ျဖင့္ ဆရာၿငိမ္း ဂီတၾကယ္တစ္ပြင့္ ေမြး ဖြားခဲ့၍၊ ငယ္စဥ္ဘဝကို ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး ၁၉၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ၿမိဳ႔မတူရိယာအသင္း ႀကီးကို စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါသည္။
အခန္း (၂)
သေကၤတ စတင္ျမစ္ဖ်ားခံျခင္း
ေၾကး၊ ႀကိဳး၊ သားေရ၊ ေလ၊ လက္ခုပ္ဟူ၍ ျမန္မာ့တူရိယာတြင္ အမ်ိဳး အစားမ်ား ခြဲျခားထားပါသည္။ ျမန္မာ့ တို့အေခၚအေဝၚအရ ပၪၥင္ငါးပါးဟု ေခၚဆို ခဲ့သည္။ ထိုတူရိယာမ်ားကို တစ္ခုခ်င္း ကို ၿငိမ့္ေညာင္းေစရန္ တီးမႈတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိေသာ္လည္း၊ စုေပါင္း၍ တီးမႈတ္ေသာ အခါ၊ ပိုမိုသာယာၿငိမ့္ေညာင္းမႈရွိသည္ ဟု ဂီတက်မ္းမ်ားတြင္ အဆိုရွိခဲ့ပါသည္။ ဤတြင္ ျမန္မာ့တူရိယာမ်ား တီးမႈတ္ သီဆိုမႈသည္ အသံခြဲျခားမႈစနစ္မရွိ၊ တူရိယာမ်ားကို တစ္ၿပိဳင္တည္း တီးမႈတ္ သီဆိုေလ့ရွိသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆဖြယ္ ျဖစ္လာပါသည္။
တကယ္တမ္း ျမန္မာ့တူရိ ယာတီးဝိုင္းတစ္ခုကို ေလ့လာၾကည့္မည္ ဆိုပါက ႀကိဳး၊ ဘြဲ႔၊ သီခ်င္းခန့္၊ ပတ္ပ်ိဳး၊ ယိုးဒယားစသည္တို့ကို တီးမႈတ္ရာတြင္ ဦးေဆာင္တီးမႈတ္တူရိယာႏွင့္ အရံ တူရိယာပစၥည္းမ်ားသည္ ေတး၏ သက္ ဆိုင္ရာအပိုဒ္မ်ားအလိုက္၊ တီးမႈတ္သီဆို မႈစနစ္ခြဲ၍ တီးမႈတ္သြားၾကသည္။ တူရိယာမ်ားကို တစ္ၿပိဳင္တည္း တီးမႈတ္ ေနသည္ဟု ထင္သည့္တိုင္ ေသခ်ာစြာ နားဆင္ၾကည့္ပါက အသံ (Voice) အနိမ့္အျမင့္၊ အတိုအရွည္တို့ကို ဦးစား ေပး တီးမႈတ္ေနၾကေၾကာင္း သိႏိုင္သည္။ သို့ျဖစ္၍ ျမန္မာ့ဂီတသည္ လက္ဦး နဂို ကတည္းက အဆင့္အတန္းရွိခဲ့သည္။ ေၾကး၊ ႀကိဳး၊ သားေရ၊ ေလ၊ လက္ခုပ္ ဆိုၿပီး တူရိယာစံုလင္စြာရွိခဲ့သည္။ နရီ၊ စည္းဝါးမ်ားႏွင့္အတူ သံနိမ့္သံျမင့္၊ အတို အရွည္တီးမႈတ္သီဆိုမႈစနစ္မ်ား အထူး ဦးစားေပးထားရွိခဲ့သည္ဟု ျမန္မာ့ဂီတ ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအမိန့္မ်ားက သက္ေသခံခဲ့ေပသည္။
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ ဤသို့ ေသာ ျမန္မာ့ဂီတ၏ ပင္ကိုယ္မူလ၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားကို အေျခခံ ၍ ေခတ္ေပၚတူရိယာမ်ား၊ ထိုတူရိယာ မ်ားကို တီးမႈတ္သီဆိုမႈစနစ္ျဖစ္ေသာ သေကၤတစနစ္ကို ငယ္စဥ္ကပင္ အထူး လိုက္စားခဲ့သူ လမ္းျပေရွ႔ေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သူႏွင့္အတူ လိုက္စားေနသူ (သို့မဟုတ္) ေရွ႔ေဆာင္လမ္းျပခဲ့သူတစ္ဦး မွာ နာမည္ႀကီး ဒါးတန္းဦးသန့္ျဖစ္ပါ သည္။ ဦးသန့္တြင္ ကိုယ္ပိုင္စႏၵရားရွိ သည္။ အေကာ္ဒီယံႏွင့္ အေနာက္တိုင္း သေကၤတစာအုပ္မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ႏွစ္ဦး စလံုးႀကီးမားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသူမ်ား ပီပီ ကမၻာသံုးသေကၤတစနစ္ စသည္မ်ား ႏွင့္ ျမန္မာ့သံစဥ္၊ ျမန္မာ့ေတးသြား၊ ျမန္မာ့သီခ်င္းႀကီး၊ သီခ်င္းခန့္မ်ား တီးမႈတ္လိုသူမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။
ထို့ေၾကာင့္ သူတို့၏ ရည္မွန္း ခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္တြင္ တိုးခ်ဲ႔ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ ၿမိဳ႔မတူရိယာအသင္းႀကီးတြင္ အသင္း၏ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း (၃)၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ အပိုဒ္ခြဲ (က) (ခ) (ဂ) ႏွင့္ (င) တို့ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါ သည္။
ၿမိဳ႔မတူရိယာဥပေဒစည္းမ်ဥ္း (၃)၊ ရည္ရြယ္ခ်က္အပိုဒ္ခြဲတြင္ (က) ျမန္မာ့သီခ်င္းႀကီးမ်ား ဆည္းပူးျပန့္ပြား ေရး (မဟာဂီတဆည္းပူးေရး)၊ (ခ) ကမၻာသံုးတူရိယာမ်ား သင္ၾကားတတ္ ေျမာက္ေရး၊ (ဂ) ျမဴးဇစ္ႏုတ္ ( music note) အမွတ္အသားျဖင့္ ေရးသား ေသာ တူရိယာပညာကို ေလ့လာရန္ (သေကၤတဖတ္ျခင္း၊ ေရးျခင္းအပါ အဝင္)၊ (င) ေရွးျမန္မာသီခ်င္းႀကီးမ်ား ကို ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားႏွင့္ ညႇိႏိႈင္း၍ ကမၻာသံုးျမဴးဇစ္ႏုတ္ပညာျဖင့္ ကူး ေျပာင္းေလ့လာရန္ဟူ၍ ပါရွိသည္။
သူတု့ိ၏ လက္ေတြ႔ရည္မွန္း ခ်က္ စမ္းသပ္မႈအျဖစ္ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ ခန့္က 'ေတာၿမိဳင္ေျခလမ္း' ယိုးဒယား သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို ပထမဦးဆံုး ျမဴးဇစ္ ႏုတ္သေကၤတျပဳ၍ စတင္စမ္းသပ္ တီးမႈတ္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ဒုတိယသီခ်င္းမွာ 'စံရာ ေတာင္ကြ်န္း' ျဖစ္၍၊ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္က ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီး ဦးထြန္းေဖ၊ ေရႊျပည္ ဆရာႀကီးဦးဘတင္ (သမိုင္း)၊ ဆရာ ဘကေလး (မန္းပန္တ်ာပတၱလား၊ စႏၵရားနည္းျပဆရာႀကီး) တို့အား ျမန္မာ သီခ်င္းႀကီး၊ သီခ်င္းခန့္မ်ားကို သေကၤတ ျပဳ၍ ရႏိုင္၊ မရႏိုင္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ နမူနာတီးျပခဲ့ၾကပါသည္။ ၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ ပန္တ်ာ မူမွန္ျပဳေရးသေကၤတ တင္မွတ္ေရး အၾကံေပးအဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ 'ကသစ္ပန္း' သီခ်င္းကို အေကာ္ဒီယံေမာင္သန့္၊ ဒါးတန္းဦးသန့္ ဦးစီးေသာ တီးဝိုင္းျဖင့္ ဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ ထိုထဲမွာ ဝန္ႀကီး ပေဒသရာဇာ၏ 'ပုဇင္းေတာင္ သံႀကိဳး' သီခ်င္းမွ ဆရာႀကီးၿငိမ္း မွီးယူ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ 'အံု့ကာေလ တဖြဲဖြဲ၊ ရြာေလတသဲသဲ' ဟူေသာ အပိုဒ္ကို ဒါးတန္းဦးသန့္က အေနာက္တိုင္း တူရိယာ အေကာ္ဒီယံ (Accordian) ျဖင့္ ဘယ္ႏွင့္ညာကို ျမန္မာအတြဲအဖက္၊ ျမန္မာမႈ ျမန္မာ့ဟန္အႏွစ္သာရမပ်က္ ေစဘဲ ေကာ့ဒ္ (chord) မ်ားျဖင့္ တီး ခတ္ခဲ့သည္။ ထိုအပိုဒ္ငယ္ (4 bars) ၄ စည္းမ်ားရွိသည္ကိုပင္ စည္းရွိန္ျမႇင့္ ကာ (8 bars) မွ် ဆန့္ထုတ္၍ မူလ ပင္ကိုယ္ ျမန္မာ့ဟန္မွ အေျခခံေတး သြားအယူအဆကို မ်ိဳးပြားဖန္တီးျခင္း၊ (Variations on Theme) နည္းစနစ္ ျဖင့္ တေယာအစြမ္းျပတီးခတ္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သျဖင့္ ကသစ္ပန္းသီခ်င္းသည္ ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ဆရာၿငိမ္းတို့၏ အေနာက္တိုင္း ဝိုင္းဖြဲ႔စနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ စမ္းသပ္မႈမွတ္တိုင္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
သေကၤတစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ ၿပီး ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းတို့၏ ဆရာမ်ား၊ နည္းပညာေပးခဲ့သူမ်ားမွာ-မစၥတာရီဂို၊ မစၥတာေဘာ္ဘီ၊ မစၥတာ ေဒးဗစ္ စသူတို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ မစၥတာ ရီဂိုသည္ အယ္ဖင္စတုန္း ႐ုပ္ရွင္႐ံု (ေရႊတိုက္) ႐ံုဝင္းအတြင္း ေနထိုင္သူျဖစ္ ၿပီး၊ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္႐ံုတြင္ စႏၵရားတီးသည္။ (ရီဂိုဗင္) ဟူေသာ တီးဝိုင္း Band ႏွင့္ ဂီတသင္တန္းဖြင့္ ထားသူျဖစ္ပါသည္။ မစၥတာေဘာ္ဘီမွာ ထရမ္းပက္သမားတစ္ဦးျဖစ္၍၊ တူရိယာ ပစၥည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ ဂီတႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ေရာင္းေသာဆိုင္ ဖြင့္ ထားသည္။ မစၥတာေဒးဗစ္မွာ မႏၲေလး နန္းတြင္း စစ္ဘင္ခရာတီးဝိုင္းမွ တီးဝိုင္း ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ မွတ္တမ္းတြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
၁၉၃ဝ ခုႏွစ္တစ္ဝိုက္က မႏၲေလးၿမိဳ႔ဟိုတယ္ ေပ်ာ္ပြဲစား႐ံုႏွင့္ ကပြဲ ခန္းေလးမ်ားတြင္ မစၥတာရီဂိုက လာ ေခၚတတ္၍ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဒါးတန္းဦးသန့္တို့ လိုက္ပါ တီးမႈတ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုစဥ္က ဆရာၿငိမ္းမွာ ဆိုက္ဆိုဖုန္းႏွင့္ ကလာရီ နက္ တူရိယာႏွစ္မ်ိဳးကို သေကၤတဖတ္ စနစ္ျဖင့္ တီးမႈတ္ခဲ့ပါသည္။ ဤသို့ျဖင့္ သီခ်င္း မ်ားစြာတြင္ တူရိယာပစၥည္းမ်ိဳး စံုကို သေကၤတစနစ္ႏွင့္ ဝိုင္းဖြဲ႔တီးမႈအ ေတြ႔ အၾကံဳမ်ား တစတစ ရွာေဖြတီးခတ္ ခဲ့ရင္း၊ ျမန္မာ့သေကၤတမွတ္တိုင္ ဆရာ တို့ စိုက္ထူခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုလွ်င္ မွားအ့ံ မထင္မိပါေခ်။
စစ္မျဖစ္မီကာလက ၿမိဳ႔မ တူရိယာအသင္း၏ သေကၤတသမားမ်ား ဟု ဆိုႏိုင္ၾကသူမ်ားမွာ ဒါးတန္းဦးသန့္၊ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဦးေအးေက်ာ္ (မန္းပန္တ်ာ ပန္းခ်ီနည္းျပေဟာင္း)၊ ဦးသိန္းေမာင္ (စေမာသိန္းေမာင္)၊ ခ်ိဳႀကီး(ေဂၚခ်ိဳ)၊ တို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၁၉၃၅ မွ ၁၉၃၈ အတြင္း ေခတ္ေပၚတူရိယာမ်ား၊ သေကၤ တစနစ္ႏွင့္ ဓာတ္ျပားသြင္းယူခဲ့ေသာ ဆရာ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ သီခ်င္းမ်ားမွာ ခ်စ္တာ ပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲ၊ နန္းေတာ္ေရွ႔ဆရာတင္၏ ဧရာဝတီ၊ ေအာင္ပင္လယ္၊ ထို့ေနာက္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ မန္ဒါလီ၊ ႏွစ္ပိႆခြဲ၊ ပ်ိဳး၊ ကသစ္ပန္း စသည့္ သီခ်င္းမ်ား ဓာတ္ျပားသြင္းယူ ခဲ့ရာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားစြာရရွိခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ၿမိဳ႔မအသင္း တို့၏ အေနာက္တိုင္းတူရိယာမ်ားကို တီးမႈတ္အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း၊ သေကၤတစနစ္ ျဖင့္ ဝိုင္းဖြဲ႔တီးမႈတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းတု့ိ၏ ေအာင္ျမင္မႈသမိုင္းမွတ္တိုင္မ်ားျဖစ္ခဲ့ပါ သည္။
အခန္း (၃)
ဆရာ့အေရး၊ ဆရာ့အေတြး
ဆရာၿငိမ္းသည္ ေရာင့္ရဲျခင္း၊ ႏွစ္သိမ့္ျခင္း၊ သစၥာရွိျခင္း စေသာ ဂုဏ္ထူးဝိေသသမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေနေပ သည္။ ေရာင့္ရဲျခင္းဆိုရာတြင္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း သည္ ရသမွ်ႏွင့္ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္တတ္ ၿပီး၊ မရွိလွ်င္ မရွိသလို ေနတတ္သည္။ ဘဝမုန္တိုင္းအလယ္တြင္ ျမဳပ္ခ်ည္ တစ္လွည့္၊ ေပၚခ်ည္တစ္မ်ိဳး ေရစာ တိုက္ပြဲ၌ အလူးအလဲခံရသည္က တစ္ဖံု၊ ေဒါင္က်လိုက္ ျပားက်လိုက္ႏွင့္ ေနခဲ့ရ သည့္တိုင္ ဆရာသည္ ၿငီးညဴျခင္း၊ ေတြေဝျခင္း၊ အ႐ံႈးေပးျခင္း လံုးဝ မရွိ ခဲ့ေပ။ နဂိုအေနအထိုင္ကိုက က်စ္လ်စ္ သူျဖစ္ၿပီး၊ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမွာလည္း ေလာ္လီပလႊားျခင္း မရွိ၊ ဆင္းရဲ၍ မြဲျပာ က်ေသာ အခါမွာလည္း မဲျပာပုဆိုး၊ ေဖာေဖာသီသီႏွင့္ ေငြကေလး ေၾကး ကေလး ရႊင္လွ်င္လည္း မဲျပာပုဆိုး၊ ႐ိုး႐ိုးေလးႏွင့္ ေက်နပ္ေနသူမွာ ဆရာ ပင္ျဖစ္ပါသည္။ နိမ့္ခ်ည္၊ ျမင့္ခ်ည္ ေလာကဓံတရားထဲတြင္ မရွိလွ်င္ေပ်ာ္ ေပ်ာ္၊ ရွိေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဆရာ့အား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္သူျဖစ္ တိုင္း၊ အေပ်ာ္အပါး၌ အေလလိုက္ ခံုမင္ ေနတတ္သူဟုထင္လွ်င္ မွားပါလိမ့္မည္။ ဆရာၿငိမ္းသည္ သူ႔ဘဝတစ္ေလွ်ာက္ ပ်ိဳ႔ကဗ်ာ၊ လကၤာရတုစာေပမႈ၌သာ ႏွစ္ျမဳပ္ထားလ်က္၊ စာေပဂီတအႏုပညာ ထဲတြင္ အျမဲတမ္း ေမြ႔ေလ်ာ္ေနသူျဖစ္ ပါသည္။ အိမ္ေထာင္ဖက္အေပၚမွာ သစၥာရွိပံုမ်ားလည္း သူမတူေအာင္ ထူးျခားၿပီး၊ သူ႔ဘဝ မေျဖာင့္ျဖဴး သေလာက္ သူ႔အိမ္ေထာင္ေရးသည္ သာယာပါဘိေတာင္း။ အႏုပညာသမား ပီပီ ေလာကကို အႏုပညာမ်က္စိျဖင့္ သာၾကည့္လ်က္၊ အႏုပညာစိတ္ျဖင့္သာ ျမင္တတ္သူျဖစ္သည္။ အႏုအယဥ္ အေခ်ာအလွမွစ၍ အက်ည္းတန္ဆံုး အရာအားလံုးကိုပင္ အႏုပညာ႐ႈေထာင့္ မွ ႐ႈျမင္ခံစားသူျဖစ္သည္။ ေဒဝဣႏၵာ ဦးေမာင္ႀကီးထံ ေစာင္းပညာျဖင့္ 'ဇမၺဴ ကြ်န္းလံုး' တစ္ပုဒ္လံုးကို အဆိုႏွင့္ တီးကြက္အပါအဝင္ ေန့ခ်င္းၿပီး သင္ယူ တတ္ေျမာက္သြားေသာအခါ၊ ဆရာႀကီး က 'ေမာင္လိုလူ ဇမၺဴမွာ ရွားပါေပ သည္' ဟု ေက်ာသပ္ကာ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ရ သည္။
ဆရာသည္ ပညာမာနလံုးဝ မထားတတ္ဘဲ၊ မျဖစ္လွ်င္ မေနဆိုသည့္ ဇြဲႏွင့္ အ႐ံႈးမေပးလိုေသာ မာနသာ ရွိပါ သည္။ သူ႔ကို ေတြ႔ဆံုေပါင္းသင္းခဲ့ဖူးသူ တိုင္း ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကည္ညိဳၾကသည္။ လူ႔ဘဝသက္တမ္းတိုတိုေလးထဲတြင္ တဒဂၤဟန္ပန္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴး တူးဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ေသာ ဆရာၿငိမ္းလိုလူမ်ိဳးမွာ ရွာမွ ရွားလွပါ သည္။ ၿပီး ဆရာၿငိမ္းသည္ ဂုဏ္ေတြ၊ ပါဝါေတြမရွိ၊ ပကတိအရွိ အရွိအတိုင္း ေနထိုင္တတ္သည္။ သီခ်င္းေရးသည့္ အခါ ေဘးက လူရွိေနသည့္တိုင္ ရွိမွန္း မသိ၊ တေယာကေလးစမ္းတီးလိုက္၊ စာေရးလိုက္၊ ေဆးလိပ္တိုကို ေကာက္ ဖြာလိုက္၊ ခြက္ထဲျပန္ခ်လိုက္ႏွင့္ တစ္ခါ တစ္ရံ မီးမရွိေသာ ေဆးလိပ္တိုကိုပင္ ျပန္ဖြာၿပီးမွ ျပန္ခ်ခ်င္ ခ်ေနတတ္ပါ သည္။ ဆရာ၏ မ်က္ႏွာကမူ သီခ်င္း ေရးေသာစာရြက္ေပၚ၌ သူခ်ေရးလိုက္ ေသာ စာလံုးမ်ား၊ လက္မွ တီးေနေသာ သံစဥ္မ်ား၌သာ စိတ္ဝင္စားေနတတ္၍၊ တေလာကလံုးကို ေမ့ေနဟန္ တူပါ သည္။ သူ သေဘာမက်သည္မ်ားရွိလွ်င္ မည္သူ႔ကိုမွ် စကားမေျပာ၊ ဆိတ္ ဆိတ္ ေနတတ္ပါသည္။ မုတ္ဆိတ္ေမႊး ပါးသိုင္း ေမႊးမ်ားရွည္ေနျခင္းကိုပင္ သတိမျပဳမိ။ ေတြ႔ထိသူတိုင္းကို အျပံဳးႏွင့္ ႏႈတ္ဆက္ တတ္သည္။ ဟက္ ဟက္ ပက္ ပက္ ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာျခင္း ကင္းၿပီး၊ သူ႔ စိတ္ႀကိဳက္ တီးလံုးတိုက္ေနသည့္အခါ (သို့မဟုတ္) အဆိုရွင္မင္းသမီးျဖစ္သူက ဆရာ့စိတ္ႀကိဳက္ သီဆိုၿပီးစီးသြားေသာ အခါ ဆရာသည္ သူ၏ ေမးခြ်န္ေလးကို ပြတ္သလို၊ ဆိတ္သလို လုပ္ၿပီး၊ ေဆး လိပ္တိုကိုခဲကာ ျပံဳးေနတတ္သည္ ဟု ဆရာေရႊနန္းတင္ မွတ္တမ္းျပဳခဲ့ပါ သည္။
ထိုေခတ္ ကမၻာ စစ္ မီး ျမန္မာျပည္သို့ ကူးစက္ေလာင္ခဲ့စဥ္၊ စစ္ ေဘးေရွာင္တိမ္းရင္း၊ ဆရာ ေက်ာက္မဲ ဘက္သို့ ေရာက္သြားပါသည္။ သူငယ္ ခ်င္း ဦးဘဟန္ (ကားသင္း ဥကၠ႒) ႏွင့္ ေတြ႔မွ ျပန္ေခၚလာၿပီး စစ္ကိုင္းဘက္ ကူးသြားၾကျပန္သည္။ ထိုမွတဆင့္ ဂီတ မိတ္ေဆြမ်ား စုစည္းမိကာ ('ကမၻာစစ္မီး ေလာင္ရာတြင္ သူ ငါ ခိုကိုးစစ္ကိုင္း ေတာင္႐ိုးမွပင္ ၿမိဳ႔မအသင္းဝင္ ရသမွ် စုစည္းလို့ပင္ တီးဆိုေရးမပ်က္၊ အား ေဆးတစ္ခြက္ အသြင္') ဟူေသာ ၿမိဳ႔မ သမိုင္းသီခ်င္းမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ ၿမိဳ႔မႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္တီးဝိုင္းမွာ မာဃႏွင့္ မဂၤလာ0x150ြန့္အဖြဲ႔တို့ ေပၚေနၿပီ။ မဟာဂီတ သီခ်င္းႀကီး၊ ပတ္ပ်ိဳး၊ ယိုး ဒယားမ်ားကိုႏွင့္ တြဲဖက္တီးစဥ္က ဆ ရာဦးကိုေလး၏ ဆရာၿငိမ္းအေပၚ ခ်ီး က်ဴးမႈေလးကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုပါ သည္။ မိန့္ဆိုခဲ့ပံုက ဒီလို . .
'ကိုၿငိမ္း၏ ဘင္ဂ်ိဳကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လက္ေလွ်ာ့ရပါသည္။ သူ႔ ဘင္ဂ်ိဳက လက္ခတ္နဲ့ တီးေပမယ့္၊ စႏၵရားအသံ တြဲဖက္မ်ိဳး ထြက္လာ သည္။ ကိုၿငိမ္းထံမွ 'ပပဝင္း ပတ္ပ်ိဳး' ႏွင့္ ေတးထပ္တီးဖြဲ႔ပံုကို ကြ်န္ေတာ္ တက္ယူခဲ့ရပါေသးသည္။ ကိုၿငိမ္းသည္ ဂီတအေျခခံဖြဲ႔စည္းမႈ၊ ျဖစ္ေပၚမႈကို တိတိ က်က်သိသူတစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္ ဥာဏ္မီသေလာက္ ေျပာရ လွ်င္၊ ဂ်ီအီးစီ (GEC)၊ ဒီအက္ဖ္ေအ (DFA)၊ အီးဂ်ီဘီ (EGB)၊ အက္ဖ္ေအစီ (FAC) စသည္တို့မွာ ၁၆၄၊ ၇၅၃၊ ၆၄၂၊ ၅၃၁ တို့သည္ ျမန္မာအဖြဲ႔အေန ျဖင့္ တ်ာ၊ ေတ်၊ ေတ်ာတို့ျဖစ္သည္။ အ က်ိဳးတရားရွိလွ်င္ အေၾကာင္းတရား ရွိရမည္ျဖစ္သည့္အတိုင္း အသံအကြာ အေဝးနရီ (Duration)၊ အသံ အတိုး အက်ယ္ အင္တီစီတီ (Intensity)၊ အသံအနိမ့္အျမင့္ ပိသ္ (Pith)၊ အမ်ိဳး အစား ကြာလတီ (Quality) ဟူ၍ ကမၻာ့သီအိုရီတြင္ အဆိုရွိသလို ျမန္မာ့ ဂီတတြင္လည္း ဤအခ်က္ ၄ ခ်က္ရွိ ၿပီးသားႏွင့္ ကိုက္ညီပါသည္။ သို့မဟုတ္ ပါက သံပံုးကို တီးေခါက္ေနသည္သို့ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဆူညံ၍ ေနေပမည္။ ဤအခ်က္ ၄ ခ်က္ျဖင့္ ဆိုက္ဆိုဖုန္း၊ ကလာရီနက္၊ ထရမ္းပက္တို့ျဖင့္ 'ေတာ ၿမိဳင္ေျခလမ္း' ယိုးဒယားသီခ်င္းကို စစ္ႀကိဳေခတ္က သီေပါ႐ံု (ယခု မစိုးရိမ္ ႐ံု) ၌ အမ်ိဳးသမီးသားဖြားရန္ပံုေငြ အလွဴပြဲတြင္ စမ္းသပ္သီဆိုခဲ့ရာ၊ ျမန္မာ မႈမပ်က္ဘဲ၊ အေနာက္တိုင္းတူရိယာ သေကၤတစနစ္ျဖင့္ ပထမဦးဆံုး စမ္းသပ္ သီဆိုခဲ့ေသာ ျမန္မာသီခ်င္းဟု ယူဆ ႏိုင္ပါသည္။
ဤသို့ျဖင့္ ဆရာၿငိမ္းတို့ ဂီတ မိတ္ေဆြမ်ားတစ္စု၊ မႏၲေလး ၈၄ လမ္း ရွိ ဘီက်င္ေဟာ္တယ္တြင္ အေဖ်ာ္ ယာမကာစုပ္ရင္း၊ အႏုပညာအေၾကာင္း စိတ္ကူးေဆြးေႏြးမႈေလး လုပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသို့ ဆန္းသစ္မႈ၊ တီထြင္မႈ၊ နားဝင္ခ်ိဳမႈ တို့အတြက္ အမရပူရေမာ္ေတာ္ယာဥ္ အသင္း ေရသဘင္တြင္ စတင္တင္ဆက္ ခြင့္ရခဲ့ေလသည္။ ယခုေခတ္လို ရစ္သမ္ (Rhythm)၊ လိဒ္ (lead)၊ ေဘ့စ္ Bass ဂစ္တာ Guitar ရစ္သမ္ ဝိုင္းပို့မႈပစၥည္း စကရက္ခ်ာ (Scratcher) ရွာကာ Shakerဆိုေသာ အေနာက္တိုင္းသံုးပစၥည္းေတြအစား၊ ထန္းသီးခေလာက္၊ ဘူးသီးေျခာက္၊ သံစည္ပိုင္းျပတ္ကို ႏြားသားေရႏွင့္ က်တ္ၿပီး ဝါးပုေလြအတို၊ ပုေလြရွည္ စံုလင္စြာျဖင့္ ဂီတသမားအစိမ္းသက္ သက္သမားမ်ားကို ဒီအနားက် ဒီလို မႈတ္၊ ဟိုနားက် ဒီလိုတီးဆို၍ အေနာက္ တိုင္းတူရိယာဝိုင္းကဲ့သို့ တူရိယာသံစံု ထြက္သည့္ေစာင္းေကာက္ ေရသဘင္ေမာ္ ေတာ္ယာဥ္ႀကီးလုပ္ျပ ခဲ့ၾကပါသည္။ လူသားတို့အက်ိဳးအတြက္ သိပၸံပညာရွင္ မ်ား ဓာတ္ခြဲခန္းထဲတြင္ စမ္းသပ္တီ ထြင္မႈအသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ အက်ိဳး ျပဳခဲ့သလို ဆရာၿငိမ္းသည္လည္း ဂီတ ဓာတ္ခြဲခန္းမွ စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိမႈမ်ား ျဖစ္ ေသာ၊ အ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ဂီတ စာလံုးမ်ား၊ ဂီတသံစဥ္သစ္မ်ားကို ဂီတ အႏုပညာကို ခံုမင္ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသူ တိုင္းအတြက္ သူတို့အားလံုး၏ အက်ိဳးငွာ ဦးေဆာင္ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သူဆိုလွ်င္လည္း မွားအ့ံမထင္ပါေခ်။
ဤေနရာတြင္ အလကၤာ ေက်ာ္စြာေရႊျပည္ေအးႏွင့္ ဆရာၿငိမ္း ပထမဆံုး ရန္ကုန္ေရာက္စဥ္က အေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။ ရန္ကုန္ ႐ိုးလ္ ကုမၸဏီမွ ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားဌာနသို့ လူပိန္ပိန္ေသးေသးသြယ္သြယ္ လူ တစ္ ေယာက္ ဆရာေရႊျပည္ေအးတို့ သီခ်င္း တိုက္ေနစဥ္ ေရာက္လာပါသည္။ ဆရာ က ၿမိဳ႔မၿငိမ္းကို မျမင္ဖူးခဲ့ေပ။ ယခုမွ လူခ်င္းဆံုေတြ႔ၾကၿပီး၊ သူ႔လက္သံကို စတင္ၾကားရ၊ သိခဲ့ရ၍ သီခ်င္းၿပီးဆံုးသြား သည္ႏွင့္ ေရႊျပည္ေအး သိလိုက္ရပါၿပီ။ ဆရာ့အရည္အေသြး၊ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံု အသံုးအႏႈန္း၊ အသံသြင္းထားပံုအားလံုးက အရသာခံ၍ မဆံုးေအာင္ ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ အရည္အေသြးကို အလကၤာေက်ာ္စြာ ဆရာေရႊျပည္ေအးမွ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါသည္။ ပထမဓာတ္ျပားတိုက္ႏွင့္ ျပႆနာနည္း နည္းျဖစ္ၿပီး၊ ေအဝမ္း႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီ ဓာတ္ျပားဌာနသို့ ညႊန္ၾကား၍ ပို့လိုက္ ရာမွ ဆရာၿငိမ္း၏ ပညာအရည္အခ်င္း မ်ား၊ ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္တခြင္ လံုးအႏွံ့ ယေန့တိုင္ ထင္လင္းလ်က္ ရွိေနသည္မွာ မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ပင္ မဟုတ္ပါေလာ ဟု ဆရာေရႊျပည္ေအး မွ ဆက္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါမွစ၍ ဆရာတို့ႏွစ္ေယာက္ အခါသင့္တိုင္း ယခု ပန္းဆိုးတန္းရွိ ဝင္းဝင္း႐ံု (ယခင္ စတား႐ံု) ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွ ထိုအခါ က (ေဂတီ) ေပ်ာ္ပြဲစား႐ံုတြင္ ေတြ႔ဆံု စားေသာက္ရင္း ဂီတအေရးမ်ား ေဆြး ေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။ သို့ကလို ေဆြးေႏြးၾက ရင္းမွ ဆရာၿငိမ္း၏ အူသည္းႏွလံုးႏွင့္ တူေသာ ဝမ္းတြင္းမွ ၿမိဳသိပ္ထားသည့္ စကားမ်ားကို ဆရာေရႊျပည္ေအး ၾကား ရေသာအခါ အ့ံအားသင့္လ်က္ နား ေထာင္ရင္းမွ သက္ျပင္းခ်ၿပီး ဆရာၿငိမ္း ႏွင့္ ဆရာႀကီးတို့ အၾကံတူေလျခင္းဆို ၿပီး၊ ႏွစ္ေယာက္သား ထဖက္မိပါေတာ့ သည္။ ထိုအၾကံကား အျခားမဟုတ္။ ကမၻာ့တစ္ခြင္ႏွင့္ ျမန္မာ့ Symphony တီးဝိုင္းႀကီး ထယ္ဝါစြာ ေပၚေပါက္လာ ေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို့ ေဆြးေႏြးစဥ္ ကပင္ ဆရာၿငိမ္းမွာ ကမၻာသံုးသေကၤတ မ်ား ကြ်မ္းက်င္ေနခဲ့ပါၿပီ။
ေနာက္တစ္ဦးမွာ ဆရာၿငိမ္း ႏွင့္ လက္တြဲေဖာ္ ရြာစားစိန္တင္ဟန္၏ ဆရာ့အေပၚ သူျမင္သည္ကို ဆရာ့႐ုပ္ပံု လႊာအား ယခုလို ေရးဖြဲ႔ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္က မႏၲေလးၿမိဳ႔ လမ္း ၈ဝ ႏွင့္ ၂၈ လမ္းေထာင့္တြင္ လင္းေရာင္ျခည္ ကဖီးေလး ရွိသည္။ ထိုဆိုင္တြင္ ဦးေလး ၿငိမ္း အျမဲထိုင္ေနက်ေနရာသည္ ဆိုင္၏ အတြင္းဖက္ ေခ်ာင္က်က်စေနေထာင့္ စားပြဲတြင္ ထိုင္ေလ့ရွိသည္။ အက်ႌ ျဖဴျဖဴ ဆြတ္ဆြတ္လက္တိုကို လံုခ်ည္က မန္က်ည္းေစ့ကြက္ႏုပ္၊ ဖိနပ္က ေမာ္လၿမိဳင္ေရွ႔ထိုးဖိနပ္၊ အိတ္ကပ္ထဲမွာ နဂါးေဆးလိပ္ ဆယ္ျပားတန္အေသး သံုးလိပ္ပါသည္။ သံုးေထာင့္ခြ်န္း ေလးေထာင့္အိတ္ကပ္အရြယ္သာသာ စာရြက္အျဖဴေလးတစ္ရြက္ အိတ္ထဲမွာ ထည့္ထားသည္။ ခဲတံက ေဖာ့ဖ်က္ေနရာ တြင္ ေဖာ့တံုးေသးေသးေလးကို အပ္ခ်ည္ ႀကိဳးႏွင့္ ခ်ည္ထားသည္။ ပါးစပ္က ကြမ္း ဝါးရင္း ျမံဳ႔ရင္းက၊ ေဝးလံသီေခါင္ေသာ ေနရာတစ္ခုဆီသို့ ေငးရီေနတတ္သည္။စကားေျပာရင္လည္း ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ ထြက္မလာတတ္ပါ။ အတံုးအတစ္ေတြ ပါလာတတ္သည္။ မွာထားေသာ လက္ ဖက္ရည္ေတြက အေပၚရည္ေလးေတြ တင္းၿပီး ေအးစက္ေနသည္အထိ မ ေသာက္ျဖစ္ေသးသည္က မ်ားသည္။ အမွန္မွာ အေတြးေတြ နက္႐ိႈင္းစြာ ေတြး ေနၿပီး၊ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ၿငီးတြားေနျခင္း ျဖစ္မည္။ ထိုစဥ္က ဦးေလးၿငိမ္းကို အႏု ပညာထဲမွာ နစ္ျမႇဳပ္ထားၿပီး၊ မိသားစု စားဝတ္ေနေရး၊ စီးပြားေရးကို မၾကည့္ဘဲ ေပါ့ေလ်ာ့ပ်က္ကြက္သည္ဟု တခ်ိဳ႔က ေျပာၾကစဥ္၊ ရြာစားစိန္တင္ဟန္က ဆရာ ၿငိမ္းဝင္ေငြကိစၥေမးျဖစ္သည္။ က်ဳပ္ ဝင္ေငြကိစၥကို ေမာင္ရင္က ဘာလို့ သိ ခ်င္ရတာလဲလို့ ဆရာက ျပန္ေမးသည္။ ဆရာက ဘာမွမေျပာဘဲ ေအးစက္ေန ေသာ လက္ဖက္ရည္ခြက္ကို ဖ်တ္ကနဲ ယူ၍ ေမာ့ခ်လိုက္သည္။ ၿပီးမွ တစ္ခ်က္ ျပံဳးလိုက္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္း ေမး ေတာ့သည္။
'ေမာင္ရင္၊ အေလာင္းမင္း တရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်ဆိုတာ သိ တယ္ေနာ္' အေလာင္းမင္းတရားႀကီး မူးျမစ္ကို ဆည္ေတာ္မူစဥ္၊ ဆရာႏံႈးေရး ေသာ ေက်ာက္ဘြဲ႔ကုန္းတန္းႀကိဳး' လို့ ဆိုတာ ရလား။ မူးျမစ္ကို ေရာက္ဖူး သလား၊ ဟုတ္ကဲ့ ေရာက္ဖူးပါတယ္ဟု ရြာစားက ျပန္ေျဖသည္။ ဆရာက သူ႔ စာရြက္ေပၚတြင္ ေရာက္ဖူးဟု ေရးလိုက္ သည္။ မူးျမစ္ ဘယ္ကစလဲ သိလား။ မသိပါဘူး။ စာရြက္ေပၚတြင္ မသိဟု ေရးလိုက္ျပန္သည္။ မူးျမစ္အက်ယ္ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ မသိပါဘူးဆရာ။
အင္း . . . ေမာင္ရင္ မသိ တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနၿပီ။ မူးျမစ္ မွာ ဘယ္အခါ ေရမ်ားသလဲ၊ ဘယ္အခါ ေရနည္းသလဲသိလား။ မသိပါဟု ရြာစား က ေျဖသည္။ ဤတြင္ ဆရာက ဆတ္ကနဲ
'ယူဂိုဆလပ္ မုန္လာဥ ျမင္ ဖူးသလား'
'ဗ်ာ' ကြ်န္ေတာ္က လန့္၍ အ့ံအားသင့္သြားသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကြ်န္ေတာ္တို့ႏိုင္ငံတြင္ ယူဂိုဆလပ္ ဟူ ေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ား သိပ္မရွိေသး၍ အ့ံအားသင့္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
ယူဂိုဆလပ္မုန္လာဥဟာ တစ္ဥကို တစ္ပိႆာခြဲ၊ ႏွစ္ပိႆာ ရွိ တယ္။ အဲဒါ ျမင္ဖူးသလား သိသလား။ 'ဟင့္အင္း' ဟု ရြာစားက ျပန္ေျဖသည္။
'ေၾသာ္ . . . ေမာင္ရင္က သိလည္း မသိ၊ ျမင္ဖူး ၾကားဖူးဟန္ပင္ မရွိဘူး ထင္တယ္' ဟု ေျပာရင္း စာရြက္ေပၚတြင္ 'မသိ' တစ္လံုး တိုး သြားျပန္၏။
'မရွိတာထက္ ဘာခက္ သလဲ၊ မသိတာ ခက္ပါတယ္။ အင္း က်ဳပ္က မသိတာအမ်ားႀကီးလူနဲ့မွ စကားေျပာေနရတာပဲ' ဟု ႏႈတ္မွ ရြတ္ ဆိုလိုက္သျဖင့္ ရြာစားမွာ ေခါင္းမေဖာ္ ဝ့ံေတာ့ေပ။ ေနာက္မွ ဆရာၿငိမ္းက အားရ ပါးရေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာေနပံု က 'အေလာင္းမင္းတရားႀကီးရဲ႔ မူးျမစ္ ဟာ မိုင္အမ်ားႀကီး ရွည္တယ္၊ မူးျမစ္ ကမ္းနံေဘးက ဆင္ေျခေလ်ာေလး ျဖစ္ ေနတယ္။ တစ္ဖက္ တစ္ဖက္ အက်ဥ္း ဆံုးေနရာကိုပဲ ႏွစ္ဖ်ာရာစာေလာက္ က်ယ္တယ္။ ယူဂိုဆလပ္ႏိုင္ငံက မုန္လာဥဟာ သိပ္အထြက္ရဲတယ္။ တစ္ဥ တစ္ဥ ႏွစ္ပိႆာနီးနီးရွိတာေတြ ေတာင္ပါတယ္။ အဲဒီမုန္လာဥမ်ိဳးကို ယူၿပီး၊ မူးျမစ္ကမ္းေဘးမွာ စိုက္မယ္။ သဲႏုန္းေျမႏုမို့ ေျမဆီအားေကာင္းတယ္။ ျမစ္ကမ္းနံေဘးမို့ ေရေလာင္းစရာမလို ဘူး။ ကြ်ဲႏြားေတြလည္း အခင္းဝင္စားမွာ ပူစရာ မလိုဘူး။ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ အမ်ားႀကီး အကုန္အက်သက္သာၿပီး တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ မုန္လာဥတန္ခ်ိန္ သန္းနဲ့ ခ်ီထြက္မယ္။ ဒါ က်ဳပ္ေခါင္းထဲ မွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးစီမံကိန္းတစ္ခုပဲျဖစ္ တယ္။ ေမာင္ရင္ ပိုက္ဆံလိုခ်င္ရင္၊ ေငြ လိုခ်င္ရင္ေတာ့ က်ဳပ္ေျပာတဲ့ မုန္လာဥ စီမံကိန္းကို လိုက္နာၿပီး စိုက္ပါ။ က်ဳပ္ ကေတာ့ မစိုက္အားဘူး။ သီခ်င္းေလး ေတြ အမ်ားႀကီးေရးရဦးမယ္' ဟု ဆရာ ၿငိမ္းက မေမာတမ္းေျပာခ်လိုက္ပါ သည္။ ကဲ . . . မွတ္ကေရာ။ ဤေနရာ တြင္ စာေရးသူ၏ အျမင္ကို အနည္းငယ္ တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ သာမန္လူမ်ား အရပ္သံုးစကားအရ အႏု ပညာရွင္စိတ္ကူးဖန္တီးေနတာက တစ္ခု။ သူတို့ လာေျပာတာေတြက 'ေနေကာင္းသလား၊ ဘာလုပ္ေနလဲ၊ ဒီေန့ ဘာေန့လဲ၊ ဝင္ေငြ ရွိရဲ႔လား၊ ခင္ဗ်ား အေတာ္ပိန္သြားတယ္' ဆိုၿပီး မဆိုင္တာေတြ လာေမးတတ္ၿပီး၊ ထိုေမး သူမွာလည္း ဘဝမွာ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘဲ၊ အပ္ေၾကာင္းထပ္ ေန့စဥ္သံုးစကားမ်ား အခ်ိန္ကုန္လာေျပာ ေနသည္မ်ားကို ၾကံဳဖူးပါသည္။ ဤ မုန္လာဥစကားေလးတြင္ ဆရာၿငိမ္း၏ ဟာသေျမာက္ေသာ အႏုပညာဒႆန ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းသည္ သီခ်င္းမ်ား ေရးရာတြင္ အေၾကာင္းအရာ စာလံုး လြန္စြာစိစစ္သည္။ ႐ႈမဝ၊ ဘင္ဂ်ိဳ၊ ေမဓာဝီ၊ တႀကိဳက္တည္းႀကိဳက္၊ ကရဝိက္ျမဴးဇစ္ အစရွိေသာ သီခ်င္းမ်ား သည္ ႐ိုး႐ိုးအေပ်ာ္ေရး၊ အေပ်ာ္ဆို သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ပါရမီေတာ္၊ နန္းၿမိဳ႔ေတာ္၊ တစ္ခ်စ္ထဲခ်စ္၊ ေဒါင္း စက္ယာဥ္၊ စာဆိုခံလလံုး စသည့္သီခ်င္း မ်ားကိုမူ က်မ္းကိုးက်မ္းကား၊ စာကိုး စာကိုးစာကားေတြႏွင့္ ေရးထားခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းအိပ္ေသာ ကုတင္ေဘးတြင္ သူကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ထားေသာ ခံုေလး တစ္ခံုရွိသည္။ ထိုခံုေလးေပၚတြင္ ဝိသုဒၶိ မဂ္၊ မာလာလကၤာရဝတၳဳေတာ္ႀကီး၊ နဝေဒးဆိုရတုေပါင္းခ်ဳပ္၊ နတ္သွ်င္ေနာင္ ရတု၊ ဂီတေမဒနီက်မ္း၊ သူဇာပ်ိဳ႔၊ ဦးပုည ေမတၱာစာ၊ ျမန္မာစာ ညြန့္ေပါင္းက်မ္း၊ အႏုစာေပေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အစရွိေသာ စာအုပ္မ်ားစြာရွိသည္။ ထိုစာအုပ္မ်ား သည္ ျမန္မာစာေပတြင္ ထင္ရွားခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႔သီခ်င္းမ်ား အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ စာလံုးမ်ားသည္ ထိုစာအုပ္မ်ားထဲက ရေၾကာင္း ဆရာက မိန့္ဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းတြင္ ဤသို့ လက္ တကမ္းထားေသာ စာအုပ္မ်ားအျပင္ ထင္း႐ွဴးေသတၱာျဖင့္ ထားေသာ စာအုပ္ ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ရွိေပသည္။ ထိုအထဲတြင္ အေနာက္တိုင္းသေကၤတ စာအုပ္မ်ားလည္း မ်ားစြာပါဝင္ပါသည္။ ထိုစာအုပ္မ်ားကိုေတာ့ အျပင္တြင္ မ်ား မ်ားစားစား ေပၚေပၚလြင္လြင္ မထားပါ။ ရွားပါး၍ဟု ဆရာဆိုခဲ့ပါသည္။ စစ္ မျဖစ္ မီက ထိုစာအုပ္မ်ားကို မစၥကြစ္တိုက္က ဝယ္သည္။ မရလွ်င္ ရန္ကုန္သို့ မွာ သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မႏၲေလး စီးတီး စတိုးက ဝယ္သည္။ ပိုက္ဆံရွိလွ်င္ စာအုပ္ဝယ္ရန္ ဝန္မေလးခဲ့ပါ။ 'စစ္ေျပး စဥ္က သူ႔စာအုပ္ေတြ သယ္ရသည္က ပင္ တဝန္တပိုး' ဟု ဆရာၿငိမ္း၏ ဇနီး ေဒၚသန္းေမမွ ဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။ ညည္းတြားျခင္းမဟုတ္။ လင့္အလိုကို ပါရမီျဖည့္ေပးခဲ့ေသာ ဇနီးေကာင္း ဇနီး ျမတ္တစ္ဦးဟု ေခၚဆိုႏိုင္ပါသည္။
၁၉၂၈-၂၉ ခုႏွစ္တြင္ 'ကဆုန္ေညာင္ေရႏွင့္ တဝါတြင္း' သီခ်င္းမ်ား ေရးျဖစ္ခဲ့ရာ၊ အသင္းသား မ်ားက လက္ခံအားေပးခဲ့ၾကပါသည္. သူ သီခ်င္းေရးသည္ၾကား၍ သူ႔ဦးေလး ေတာ္သူ ဘုန္းႀကီး ဦးနႏၵိယက ေခၚ၍ သဒၵါသင္ေပးခဲ့ပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ မဟာ ဂီတႏွင့္ ျမန္မာစာေပအပါအဝင္ အေနာက္တိုင္း ကမၻာသံုးသေကၤတစနစ္ မ်ားႏွင့္ အသံအစပ္အဟပ္မ်ား ကြ်မ္း က်င္ကာ၊ ကိုယ္ပိုင္ဆန္းသစ္ေသာ သံစဥ္ သီခ်င္းမ်ားကို ရွာေဖြႏိုင္ျခင္း၊ အေျခခံ ေကာင္းမ်ားရွိျခင္းတို့သည္ အလိုရွိေသာ အခါ ဆရာၿငိမ္းအား သီခ်င္းေရးသူျဖစ္ လာေစသည့္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ဤသို့ျဖင့္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း သည္ သီခ်င္းမ်ားစြာ ေရးျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ နာမည္ႀကီးသီခ်င္းမ်ားတြင္ မန္ဒါလီ၊ တခ်စ္ထဲခ်စ္ သီခ်င္းမ်ား ထြက္ေပၚ လာသည္။
၁၉၃၅ ခုႏွစ္ခန့္တြင္ ၿမိဳ႔မ တူရိယာအသင္းသည္ ေခြးတံဆိပ္ ဓာတ္ျပားကုမၸဏီႏွင့္ သီခ်င္းမ်ားစြာ သြင္းခဲ့ပါသည္။ နန္းေတာ္ေရွ႔ဆရာတင္ ၏ ဥစၥာရင္းမွန္၊ အလွဴ႔ရွင္၊ ေသာ့တြဲ၊ ဧရာဝတီ၊ ေအာင္ပင္လယ္ အပါအဝင္ ဆရာၿငိမ္း၏ ခ်စ္တာပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲမ်ားသည္ ပထမဦးဆံုး ေသာ ဓာတ္ျပားသီခ်င္းမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသီခ်င္းတို့သည္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းအား မႏၲေလး ၿမိဳ႔မတီးဝိုင္းေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ သီခ်င္း ေရးသူအျဖစ္ ဓာတ္ျပားႏွင့္ ျမန္မာ့ ဂီတေလာကအတြင္းသို့ ေရာက္သြားေစ ခဲ့ေသာ ေျခလွမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဆရာ ၿငိမ္းသီခ်င္းေရးသက္ ၁၈ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂ဝ အတြင္း သီခ်င္းပုဒ္ေရေပါင္း ၁၅ဝ မွ ၂ဝဝ နီးပါအထိ ေရးသားျပဳစုသြား ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ခန့္မွစ၍ စစ္ မျဖစ္မီအထိ ဓာတ္ျပားေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ သြင္းခဲ့သည္။ သြင္းခဲ့ေသာ သီခ်င္းတိုင္း လူအမ်ား ႏွစ္ၿခိဳက္လက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။
ေအဝမ္းႏွင့္ သြင္းယူခဲ့ေသာ ဓာတ္ျပားမ်ားမွာ ပါရမီေတာ္၊ ေရခင္း ေတာ္၊ နတ္သွ်င္ေနာင္၊ ပ်ိဳ႔မွာတမ္း၊ ေမ့ပါႏိုင္၊ ဖူးစာပိုင္၊ မဂၤလာေမာင္မယ္၊ သက္ေဝ၊ ခ်စ္လြန္းတင္၊ လွျမၪၨဴ၊ ေလထဲက ဖူးစာ၊ ေရႊမင္းဝံ၊ ႏြဲ႔မ်ိဳးစံု၊ ခ်စ္က်ိဳးေတာ္ေဆာင္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ သက္ေဝကို အဆိုေတာ္ျပည္လွေဖႏွင့္ တင္တင္ေအးတို့က သီဆိုခဲ့သည္။ ခ်စ္က်ိဳးေတာ္ေဆာင္ကို တင္တင္ေအး ႏွင့္ သီဆိုေစခဲ့သည္။ ေအဝမ္းႏွင့္ ဓာတ္ ျပားသြင္း၍ မၾကာမီ စစ္ျဖစ္ခဲ့ရာ ထို ဓာတ္ျပားမ်ားကို အခ်ိဳ႔ စစ္မျဖစ္မီ ထုတ္၍၊ အခ်ိဳ႔ကို စစ္ျပီးေခတ္မွ ျပန္ ထုတ္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါသည္။
ထို့ျပင္ အထက္က ေဖာ္ျပ ၿပီးျဖစ္ေသာ ၿမိဳ႔မႏွင့္ မာဃအသင္းတို့ ၏ ဂီတစြမ္းရည္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္လည္း မာဃအသင္းသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကလာရီ နက္ဘဦး (ေခၚ) ဦးဘဦး (အဆိုေတာ္ အေကာ္ဒီယံ အ့ံႀကီး၏ အစ္ကို) ၿမိဳ႔မ ဝါဆိုသကၤန္းကပ္ပြဲတြင္၊ ၿမိဳ႔မဝါဆို သီခ်င္း ကို သီဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ တဖန္ ျမန္မာ့ ဆိုင္းဝိုင္းႀကီးမ်ားႏွင့္ အေနာက္တိုင္း တူရိယာမ်ား တြဲဖက္တီးမႈတ္ျခင္းကို ဆရာၿငိမ္းမွ စခဲ့ပါသည္။ အခ်ိန္မွာ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ မဟာနာယက ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ဘုရာႀကီး၏ အႏၲိမ စ်ာပနသဘင္ပူေဇာ္က်င္းပရန္ ျပင္ဆင္ ေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ေနရာမွာ ၿမိဳ႔မအသင္းယာယီတည္ေနရာ ၿမိဳ႔မ ဦးဗစိန္၏ အိမ္တြင္ ျဖစ္သည္။ ေရွးက ဧယင္က်ဴးျခင္းကို ဆရာစိန္ေဗဒါႏွင့္ ၿမိဳ႔မတို့ တြဲဖက္ခဲ့ၾကရာ၊ အသံေပ်ာက္ ေအာင္ ေစာင့္ၿပီးမွ တီးခဲ့ရေၾကာင္း သိရွိ ရပါသည္။ ဆရာၿငိမ္းမွ ေမာင္းတစ္ဝိုင္း၊ ေၾကးတစ္ဝိုင္း အသစ္အားျဖည့္ၿပီး၊ ဆရာ ဦးစိန္ေမာင္ကိုႀကီးထံမွာ ေမာင္းတစ္လံုး ႏွင့္ ပ်ားဖေယာင္း အရွာခိုင္းခဲ့ပါသည္။ ေမာင္းအား စႏၵရား (စီ-C) သံႏွင့္ ကိုက္ေအာင္ ဖေယာင္းဖို့၍၊ ေၾကးသြန္း ခတ္တန္းသို့ ယူသြားေစၿပီး၊ ေမာင္း တစ္ဝိုင္း ေၾကးတစ္ဝိုင္းကို ႐ိုက္ခိုင္းေစ ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါမွစ၍ ျမန္မာ့ဆိုင္းဝိုင္း ႏွင့္ အေနာက္တိုင္း တူရိယာမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္တီးမႈအစကို ဆရာၿငိမ္းမွ စတင္ ခဲ့ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းသည္ (ဒီသီခ်င္း ဒီလိုေရးပါ၊ ဟိုသီခ်င္းမ်ိဳး ေရးေပးပါ) ဆိုလွ်င္ ဘယ္ေတာ့မွ မေရးခဲ့။ အႏု ပညာပီသစြာ သူမ်ားမခိုင္းဘဲ၊ ခံစား ထိရွလာမွသာ (တစ္နည္း) လမိုင္း ဝင္သည့္အခါ (Inspired) ျဖစ္လာမွ ေရးဖြဲ႔တတ္သူတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ ဤ သည္မွာ မာနႀကီးျခင္းမဟုတ္၊ အတုကို မဖန္တီးခ်င္၍သာျဖစ္သည္။ ဤသို့ ဂီတ အႏုပညာပါရမီရင့္သန္သူပီပီ သူ ကြယ္ လြန္သည္အထိ သီခ်င္းေပါင္းေျမာက္ မ်ားစြာ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္က ေဒၚသန္းေမႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ရာ သားသမီး ၁၃ ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ၿပီး၊ ယခု သားသမီး ၈ ဦးသာ က်န္ခဲ့ေလ သည္။ မတင္ၾကည္၊ မရီ၊ မေအး၊ မေထြး၊ ေမာင္ေအာင္ခိုင္၊ ေမာင္ရႊန္းၿမိဳင္၊ ေမာင္ ညြန့္လြင္ႏွင့္ ၂ ႏွစ္အရြယ္ မဝင္းၿမိဳင္ တို့ က်န္ရစ္ခဲ့သည္ဟု ဆရာ ကြယ္လြန္ စဥ္က မွတ္တမ္းေဆာင္းပါးမ်ားအရ သိရွိ ခဲ့ရပါသည္။ ဆရာၿငိမ္းသြင္းယူခဲ့ေသာ ဓာတ္ျပားသီခ်င္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းေတြ႔ရပါသည္။
ခ်စ္တာပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲ၊ ႏွစ္ပိႆာခြဲ၊ မန္ဒါလီ၊ တခ်စ္ထဲခ်စ္၊ ေလခ်ိဳေသြး၊ လားေတြ ထပ္၊ ရွင္တခုပဲ၊ ဖရဲသီးနဲ့ ဘဲဥ၊ ေမာင့္ အရည္ခ်င္း၊ ေယာင္းမ၊ မ်က္မွန္စိမ္းႏွင့္ ျမက္ေျခာက္၊ အူခ်င္ေယာင္ေယာင္၊ ေမဓာဝီ၊ လက္ဝဲသုႏၵရ၊ ႏွစ္ေယာက္ထဲ၊ ကသစ္ပန္း၊ စစ္ကိုင္းေတာင္၊ ခ်စ္ကေဝ၊ လင္းအာ႐ုဏ္၊ ေဒါင္းစက္ယာဥ္၊ ခံုးမ်က္စ၊ ပ်ိဳး၊ ထီးကေလး၊ မိဖုရားေစာ၊ ေရပက္မဝင္၊ ငါးဘဝ၊ ေလာကဇာတ္ခံု၊ လူ႔ဓမၼတာတို့ျဖစ္ၾကပါသည္။
အခန္း (၄)
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္
ႏိုင္ငံေက်ာ္ေတးျပဳပုဂၢိဳလ္ အလကၤာေက်ာ္စြာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ဂီတၾသဇာသည္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာက အေပၚတေစ့တေစာင္း အရိပ္ထိုးေနခဲ့ပါ သည္။ ဆရာ့သီခ်င္းမ်ားစြာ ေခတ္ ေဟာင္း၊ ေခတ္သစ္႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားတြင္ လႈပ္ရွားဆဲျဖစ္ပါသည္။ ထို့အတူ ၁၉၅၄-၅၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ၾကေသာ မႏၲေလး႐ုပ္ရွင္တြင္၊ စတင္တည္ေထာင္ ကတည္းက ေတးဂီတတာဝန္ခံအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ သာမန္ေတးမ်ိဳး ထက္ အစဥ္အျမဲတီထြင္ဆန္းစစ္ေန တတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး (Musical Picture) မ်ိဳး ဖန္တီးလိုသည္ႏွင့္အမွ် တေယာမ်ားျဖင့္ အိုးစည္သံထြက္ေစ သည့္ ေရႊအိုးစည္ႏွင့္ တိမ္ထိုးမ်ိဳး၊ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ပို့တီးကြက္မ်ိဳးစံုတို့ကို ပင္ပင္ ပန္းပန္း ျပဳစုဖန္တီးခဲ့ပါသည္။
ယေန့တိုင္ ဆရာ့သီခ်င္း မ်ားသည္ ႐ုပ္ရွင္ေနာက္ခံသီခ်င္းမ်ား ျဖစ္႐ံုမက၊ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအမည္မ်ား အျဖစ္ မွည့္ေခၚယူျခင္း ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ မွည့္ေခၚခဲ့ေသာ သီခ်င္း မ်ားမွာ (၁) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္၊ (၂) သခြတ္ပန္း၊ (၃) ႏွစ္ေယာက္ထဲ ေနခ်င္တယ္၊ (၄) ေလခ်ိဳေသြး၊ (၅) ဓာတ္တူနာမ္တူ၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ၊ (၇) ခိုင္းေတာ့ သက္ေဝ၊ (၈) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္၊ (၉) ခ်စ္ျမင္းမိုရ္၊ (၁ဝ) ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုပ္ရွင္မွ ကားတစ္ကား စသည္ ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားမွာ ဆရာၿငိမ္း၏ သီခ်င္းအမည္မ်ား၊ ေတးစာသားမ်ားမွ ႏႈတ္၍ မွည့္ေခၚခဲ့ၾကေသာ ဇာတ္ကား အမည္မ်ားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္း၏ ႐ုပ္ရွင္သီခ်င္း မ်ားအျဖစ္ ထင္ရွားေသာ သီခ်င္းႏွင့္ ဇာတ္ကားမ်ားမွာ (၁) သခြတ္ပန္း (သခြတ္ပန္းဇာတ္ကား)၊ (၂) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္ (ဆုထူးငယ္ပန္ရြယ္သြန္း ဇာတ္ကား)၊ (၃) တခ်စ္ထဲခ်စ္ (အပယ္ ရတနာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၄) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္ (တိမ္လႊာမို့မို့လြင္႐ုပ္ရွင္)၊ (၅) ႏွစ္ ေယာက္ထဲ (ႏွစ္ေယာက္ထဲေနခ်င္တယ္ ဇာတ္ကား)၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ (ေလထဲကဖူးစာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၇) ကစားစရာ အသည္းမႊာ (တခိုင္လံုးေရႊဇာတ္ကားမွ)၊ (၈) မခို့တ႐ို႔ (သားေရႊေဒါင္းေတာင္ ႐ုပ္ရွင္) (၉) မၿပီးေသးေသာ္ ပန္းခ်ီကား (ေဆာင္းအိမ္မက္႐ုပ္႐ွင္)တု့ိျဖစ္ၾကၿပီး၊ ႐ုပ္ရွင္ထဲပါ၊ မပါ မသိရေသာ္လည္း မင္းသားဝင္းဦး သီဆိုခဲ့ေသာ တံမႊာပၪၨင္၊ ျပံဳးတဲ့ေမ၊ မၿပီးေသးေသာ ပန္းခ်ီကားႏွင့္ သစၥာ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္၍ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး ႏြဲ႔ႏြဲ႔စန္း(ပ်ိဳ႔မွာတမ္းသီခ်င္း)ကို သီဆိုခဲ့ ၾကပါသည္။
အျခားေသာ သီခ်င္းမ်ားကို လည္း ေခတ္ေဟာင္း႐ုပ္ရွင္မင္းသား ျပည္လွေဖ၊ ခင္ေမာင္ရင္၊ မင္းသမီး ေမရွင္တို့ သီဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ မႏၲေလး ႐ုပ္ရွင္ မွ ဇာတ္ကားမ်ားစြာတြင္ ဆရာ၏ ႀကိဳးစားတီထြင္ခဲ့ေသာ ဂီတပညာစြမ္း ရည္ကို အားလံုးအသိျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ ဆရာ႐ႈမဝဦးေက်ာ္ႏွင့္ ဝင္းဦးတို့သည္ သည္ဘက္အကယ္ဒမီေခတ္အထိ ဆရာ ၿငိမ္းသီခ်င္းမ်ားစြာကို ဂုဏ္ယူသီဆို ေဖာ္က်ဴးခဲ့ၿပီး၊ ဒီကေန့ေခတ္အထိ ဆရာ့ ေတးမ်ားကို ၾကားေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။ ျပည့္ဝကံုလံုေသာ အရည္အေသြးႏွင့္ အတိၿပီးသူပီပီ၊ ဆရာၿငိမ္းတစ္ေယာက္ အသက္ထင္ရွားမရွိေတာ့ေသာ္လည္း၊ သူ႔ေတး၊ သူ႔ဂီတ၊ သူ႔အႏုပညာမ်ားမွာ ဘယ္ေသာအခါမွ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားစရာအေၾကာင္း အလ်ဥ္းမရွိႏိုင္ပါ ေခ်။ ဤသည္မွာလည္း ဆရာေလးဇင္ ၏ ေဆာင္းပါးမွ အခ်ိဳ႔အဝက္ကိုးကား ခဲ့ပါသည္။ တဖန္ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ ၏ ကဗ်ာကို ဆရာၿငိမ္းက ဂီတျပဳ၍ ၿမိဳ႔မကိုဘစိန္ သီဆိုအသံလႊင့္ခဲ့ေသာ 'ေငြဇင္ေယာ္သို့' သီခ်င္းမွာလည္း သံစဥ္ ေျပျပစ္နားဝင္ခ်ိဳလွၿပီး နာမည္ႀကီး သီခ်င္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့ပါသည္။
'ေငြဇင္ေယာ္'
ျမစ္ ယံ သဲ ႏု ကမ္း စ ခ်စ္သံေတးျမ ၾကည္ၾကည္
ငွက္ကေလးေငြဇင္ေယာ္ ပ်ံကာျမဴးရွာ သည္
သူ႔ကိုေခၚပါဘဲနဲ့ ခြန္းေခြ်ႏႈတ္ဆက္ ေဖာ္ေရြသည္
ေမာင္နဲ့တူမစံု တကိုယ္ေရတည္း တူညီ
အစားအစာ ေတာင္းသလား သနား ခ်စ္စရာ့ဇင္ေယာ္သည္ ကိုယ့္အလို မျပည့္တဲ့ေတာင္ ေမာင့္ကိုျဖည့္မည္
ခ်စ္ေဖာ္နဲ့ပင္ ကမ္းစပ္၌ တူယွဥ္မွီ
ေမာင္မယ္ မုန့္ကေလးဖဲ့ကာ ဖဲ့ကာ ေကြ်းလိုက္ခ်င္သည္
သု့ိေပမယ့္ ဝဲလက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ရည္
ယာလက္ခ်စ္သူကိုယ္စား ရည္ရြယ္ ေကြ်းလိုက္မည္
စိတ္ရွိတိုင္းစားေတာ့ ခြင့္လႊတ္သာၾကည္ ကိုယ္စားေပါ့ ေမာင္ သူနဲ့ပင္ ဒီအခ်ိန္ ေဝးေနသည္
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ေနာက္ဆံုး မကြယ္လြန္မီ ေရးခဲ့ေသာ သီခ်င္းမွာ 'တိမ္လႊာမို့မို့လြင္' ျဖစ္ပါသည္။ အေဆြး ႏွင့္ အလြမ္းဓာတ္ခံရွိသူတိုင္း၊ ႏွစ္ၿခိဳက္ ၾကသည့္သီခ်င္းျဖစ္ၿပီး၊ စာေရးသူမွလည္း အထူးႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ သီခ်င္း အျဖစ္ အျမဲတမ္း ဆိုညည္းခဲ့ဖူးပါသည္။
ျပာရီမိႈင္းကာမို့မို့ ညိဳ႔ညိဳ႔ညိဳလြင္
ညႇင္းေလျပည္ ေသြးလို့သာ ေဖးမကူခ်င္
တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ ယူငင္
ျပံဳးေယာင္ကာ ညႇိဳးဝတ္မႈန္ မိုးပစၥဳန္ရွင္
သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာလိုက္မွာပဲ ဟန္ေတြဆင္
ေဖာ္နဲ့ေဝးတဲ့သူမွာ အေဆြးသာပိုခ်င္
လြမ္းေစကြ်မ္းေစေအာင္ပင္ အသည္းက ေရႊမိုးညိဳးေတာ့တယ္
တင္စားလို့ရယ္ ၿငိဳျငင္ေျပာလိုက္ခ်င္
အာကာတခြင္ တကိုယ္ရည္ထဲ ႏြမ္းလ်ေျဖမရႊင္
မိုးသက္ေလေလး ေၾကြေလေအာင္ ဖန္ဆင္
တမ္းတကာ ႏြမ္းလ်အင္
မွန္းဆကာ လြမ္းလွသခင္
ျမင္လွည့္ခ်စ္သူရယ္ခင္ မိႈင္းျပာရီညိဳ႔ တိမ္လႊာမု့ိမို့လြင္
ဆရာၿငိမ္းသည္ အလြမ္းေတြ ၿပိဳဆင္းလာ၍၊ ဆရာ့စာသားထဲကလိုပင္ တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ႏွင့္ ဆရာ့ကို ယူငင္ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ေလ ၿပီလား မသိ။ ေဖာ္ႏွင့္ေဝး႐ံုမက၊ ကမၻာ ေျမေလာကတခြင္လံုးကို ထားရစ္ခဲ့ၿပီး၊ ထြက္ခြာသြားေလသူ ဆရာႀကီးသည္ ၁၉၅၅ ခု၊ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ေန့က ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါသည္။ လူသာ ေသေသာ္လည္း၊ နာမည္မေသခဲ့ေသာ အႏုပညာရွင္ထဲတြင္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း တစ္ ေယာက္အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ ေဟာ သႀကၤန္က်ခဲ့ၿပီ။ ေရေတြ ေရေတြ ရႊဲကုန္ ၿပီ။ ပိေတာက္ေတြ ၾကဴၾကဴသင္းေနၿပီ။ တျပည္လံုး ႏွစ္သစ္ကူးမွာ သႀကၤန္ေရ ႏွင့္ အားလံုးေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးေနၾကေလ ၿပီ။ ႏွစ္စဥ္ မ႐ိုးႏိုင္ေသာ ဆရာၿငိမ္း၏ သႀကၤန္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ . .။ 'မန္းေတာင္ ရိပ္ခို'
ခ်ိဳျပံဳးရႊင္ေသာ ႏွမပ်ိဳရယ္၊ တကိုယ္လံုး ပင္ေခ်ာ အလွပိုတယ္
ၿမိဳ႔မနဲ့တမိတည္း ဖြားလို့ ဆိုေတာ့မယ္ ကြယ္
(အေမာက္ကေလးတသသနဲ့ ေျမႇာက္လု့ိ ေပးတာ မဟုတ္ဘူးကြယ္)၂
ယဥ္စစနဲ့ ျမင္လိုက္ရရင္ အဝတ္အစား မွာလည္း အလြန္တင့္တယ္
ထြန္းသစ္စ လေရာင္ဝယ္ ခိုင္ညႇာတံ ပြင့္လန္း ပန္းသို့ႏွယ္
႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ့ က်ဳပ္တို့ၿမိဳ႔မက ေက်နပ္တယ္။
ျမနႏၵာ ေရညိဳညိဳရစ္ကာသန္းေတာ့
ေရႊမန္းေတာင္ရိပ္ တူတူခိုသူ ပ်ိဳျဖဴ ေတြရယ္
ေပ်ာ္ခင္းေလးသာပါဘိတယ္ နိမိတ္ ေကာင္းယူမယ္
ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္
ခါးေသးႏြဲ႔မူယာၾကြယ္ လွဂုဏ္ဝင့္ထယ္
မာလာရယ္ ခိုင္ညႇာရယ္
တစ္ေယာက္ဆိုတစ္ေယာက္လို့ ေအာက္ ေမ့တယ္
ခင့္ၿမိဳ႔မလာၿပီကြယ္ ဆီးႀကိဳလို့ရယ္
ေမာင္ႏွမအရင္းပင္ ခင္မင္ခ်စ္ေသြး ၾကြမိတယ္
ဇာတိမ်က္ျခယ္ က်န္းမာပါစ သက္လယ္
ေအာ္ ေလာင္းပါေလကြယ္ ဟင္ ပက္ လိုက္ေတာ့ကြယ္
ႏွစ္ကူးေတာ့မယ္ ခင္ခင္ရယ္ လိုက္ခဲ့ ပါလား
အပ်င္းေတာ့ေျပမယ္ ေမာင္တို့လာေခ် ေပါ့ကြယ္ ကညာေမေက်ာ့ရယ္ ေငြငန္း ထြက္လာတယ္
ျမနႏၵာ . . . .ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္။
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ရာျပည့္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ စာေရးသူလက္လွမ္းမီသမွ် ဤေဆာင္း ပါးငယ္ျဖင့္ ေလးစား႐ိုေသစြာ ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့မိပါသည္။ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ဂီတႏွင့္ အႏုပညာထာဝရ အဓြန့္ရွည္ ပါေစ။
သစ္ထူးေအာင္ (ေတာင္ႀကီး)
၁ဝ-၂-ဝ၈ ၿပီးစီးသည္။
ကိုးကားစာရင္း -
(၁) ဆရာေရႊျပည္ေအးေဆာင္းပါး
(၂) ဦးကိုေလး (အမရပူရ) ေဆာင္းပါး
(၃) ရြာစားစိန္ဟန္တင္ေဆာင္းပါးႏွင့္
သန္းေအာင္ခိုင္ေရး-ၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ သူ႔ အႏုပညာစာအုပ္တို႔မွထုတ္ႏႈတ္ ကိုးကားထားပါသည္။
သစ္ထူးေအာင္ (ေတာင္ႀကီး)
မူရင္း http://alinkarmusicjournal.com/alinkar/article.aspx?al=110
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ။ ။ ႏွစ္သစ္မွာ လူသစ္၊ စိတ္သစ္၊ အေတြးသစ္၊ အေရး သစ္တို့ ႀကိဳဆိုေနၾကသည္။ ေႏြဦးသည္ ေလ႐ူးႏွင့္အတူ သႀကၤန္မိုးတၿဖိဳက္ကို ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။ ေဟာ . . . ျမန္မာ့ ႏွစ္သစ္ကူး၏ တန္ခူးလကို ေရာက္ခဲ့ၿပီ။ ဧၿပီလတြင္ ပိေတာက္ေတြ ေရႊရည္လူး ခဲ့ၾကၿပီ။ ငုဝါတို့လည္း ေဝေဝဆာခဲ့ၿပီ။ ေႏြဦးသည္ စာေရးသူဘ0xJwGင္ အလြမ္းေငြ႔ေတြ တေဝေဝႏွင့္ ရင္ခုန္ စည္းခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ သႀကၤန္ႏွစ္ကူးကို ႀကိဳဆိုမိသည္။ ေဟာ . . . သႀကၤန္ အႀကိဳသီခ်င္းေတြ ထြက္လာၾကၿပီ။ ေႏြ သႀကၤန္၏ ဂီတသေကၤတ၊ နိမိတ္ပံုရိပ္ ေတြထဲ ဆရာ့႐ုပ္ပံုေတြ ေျပးဝင္လာ သည္။ ၿပီး . . ဆရာ့ဂီတ သံစဥ္စာသား မ်ား ရင္ထဲအေရာက္ တိုးဝင္လာေတာ့ သည္။ ဆရာႏွင့္ သႀကၤန္သည္ ခြဲ၍ မရ။ ယခုမွမဟုတ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာ ျမင့္ခဲ့ၿပီ။ ႏွစ္ ၁ဝဝ တိုင္တိုင္ စာေရးသူ အပါအဝင္ ျပည္သူအားလံုး ဆရာ့ကို အမွတ္ရေနဆဲ၊ လြမ္းတဆဲ၊ ႐ိုေသဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ဆရာ့ဂီတသီခ်င္းမ်ားစြာ အေပၚ ထာဝစဥ္ ရင္ခုန္ေနၾကျမဲျဖစ္လိမ့္မည္။ သူကား ၿမိဳ႔မတီးဝိုင္း၏ ဖခင္ႀကီး ဆ ရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း (သို့မဟုတ္) ျမန္မာ့သီခ်င္း ႀကီးမ်ားစြာ ကိုယ္ပိုင္ေရးစပ္ခဲ့ေသာ သီ ခ်င္းမ်ားစြာတြင္ သေကၤတစနစ္ (International Note/Staff Note) တို့ျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သူ။
အခန္း (၁)
ၾကယ္တစ္ပြင့္ ျဖစ္တည္ေမြးဖြားျခင္း
ေက်ာင္းသားအရြယ္ ေက်ာင္းသားဘဝသို့ ေရာက္ေသာအခါ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ သူ႔ဖခင္တို့ ျပန္ဆံုေတြ႔ၾက ၿပီး၊ ဖခင္ျဖစ္သူက သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ဦးဘသက္ (ခံစားမႈအႏုပညာရွင္ ပန္းခ်ီ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္) ထံ သူဝါသနာ ပါေသာ ပညာရပ္မ်ား ဆည္းပူးသင္ၾကား ေပးရန္ အပ္ႏွံေပးခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ဆရာၿငိမ္း အသက္ ၁၄ ႏွစ္သားသာ ရွိေသးသည္။ ဆရာၿငိမ္းသည္ ငယ္စဥ္ ကပင္ ဝါသနာ၊ ဝီရိယႏွင့္ ဇြဲလံု့လ အလြန္ႀကီးသည္။ သိပ္သိပ္ကုပ္ကုပ္ ေနလင့္ကစား၊ စူးစိုက္အျမင္က်ယ္မႈ အားေကာင္းသည္။ ဆရာဦးဘသက္ သာမက ထိုအိမ္သို့ ဝင္ထြက္သြားလာသူ မ်ားက ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ 0x148ဏ္ရည္ႏွင့္ စိတ္ အားထက္သန္မႈကို မ်ားစြာ ႏွစ္ၿခိဳက္ ခဲ့ၾကသည္။ ထို့ေၾကာင့္ သူတို့ တတ္ ေသာ ပညာမ်ားကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ သင္ၾကားျပသေပးခဲ့ၾကသည္။ သို့ျဖစ္၍ ၅ ႏွစ္ခန့္ၾကာေသာအခါ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပု ႏွင့္ မယ္ဒလင္၊ ဘင္ဂ်ိဳ၊ ဗ်က္ေစာင္း ပညာမ်ားကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ခဲ့ သည္။
ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးလိုက္ ေသာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ လက္ဦးဆရာ မ်ားမွာ လက္ရင္းဆရာႀကီး ဦးဘသက္၊ 'မင္းႀကီးဦးဆက္' ဆိုသူ၏ ညီ ဦးခ်က္၊ ဦးလင္းႏွင့္ ေစာင္း ဦးေမာင္ေမာင္လတ္ (အာဠဝီ) တို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထပ္ဆင့္၍ ရြာစားစိန္ေဗဒါႀကီးႏွင့္ စိန္ေဗဒါအိမ္သို့ ဝင္ထြက္သြားလာေနေသာ ဆရာ ေဒဝ ဣႏၵာဦးေမာင္ေမာင္ႀကီးတို့ထံမွလည္း ျမန္မာ့ေစာင္းပညာကို သင္ၾကားတတ္ ေျမာက္ခဲ့ပါသည္။
ၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ အသက္ ၂ဝ အရြယ္တြင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္။ သူ႔ ဇနီးအမည္မွာ ေဒၚသန္းေမျဖစ္ၿပီး၊ ယခင္ ေနာ္မန္ေက်ာင္း (ယခု-အထက ၄) ေက်ာင္းသူဘဝက ေက်ာင္းကပြဲတစ္ခု တြင္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ဆိုခဲ့ပါသည္။ သီခ်င္းအမည္မွာ 'စိန္ေၾကာင္နီလာ' ျဖစ္ၿပီး၊ တီးခတ္ေပးသူေတြထဲမွာ ဆရာ ၿငိမ္းပါသည္ဟု ထိုစဥ္က မပြင့္တပြင့္ ေျပာဖူးပါသည္။ ေဒၚသန္းေမက 'နင္တို့ အေဖ တစ္ခါ တစ္ခါ ေဝ့လည္ေၾကာင္ ပတ္လုပ္တယ္' ဟု ေျပာေသာအခါ၊ သားသမီးမ်ားက 'လုပ္မွာေပါ့ အေမတို့ က 'စိန္ေၾကာင္နီလာ' နဲ့ စခဲ့ၾကတာ ကိုး၊ 'ခ်စ္သမွ်ကို' နဲ့မွ မစခဲ့ၾကပဲ' ဟူ၍ ျပန္လည္က်ီစယ္တတ္ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းတို့မိသားစုသည္ ဤသို့ တစ္ဦး ႏွင့္ တစ္ဦး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္၊ ေနာက္ ေျပာင္က်ီစယ္တတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ဤသို့ ျဖင့္ ဆရာၿငိမ္း ဂီတၾကယ္တစ္ပြင့္ ေမြး ဖြားခဲ့၍၊ ငယ္စဥ္ဘဝကို ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး ၁၉၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ၿမိဳ႔မတူရိယာအသင္း ႀကီးကို စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါသည္။
အခန္း (၂)
သေကၤတ စတင္ျမစ္ဖ်ားခံျခင္း
ေၾကး၊ ႀကိဳး၊ သားေရ၊ ေလ၊ လက္ခုပ္ဟူ၍ ျမန္မာ့တူရိယာတြင္ အမ်ိဳး အစားမ်ား ခြဲျခားထားပါသည္။ ျမန္မာ့ တို့အေခၚအေဝၚအရ ပၪၥင္ငါးပါးဟု ေခၚဆို ခဲ့သည္။ ထိုတူရိယာမ်ားကို တစ္ခုခ်င္း ကို ၿငိမ့္ေညာင္းေစရန္ တီးမႈတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိေသာ္လည္း၊ စုေပါင္း၍ တီးမႈတ္ေသာ အခါ၊ ပိုမိုသာယာၿငိမ့္ေညာင္းမႈရွိသည္ ဟု ဂီတက်မ္းမ်ားတြင္ အဆိုရွိခဲ့ပါသည္။ ဤတြင္ ျမန္မာ့တူရိယာမ်ား တီးမႈတ္ သီဆိုမႈသည္ အသံခြဲျခားမႈစနစ္မရွိ၊ တူရိယာမ်ားကို တစ္ၿပိဳင္တည္း တီးမႈတ္ သီဆိုေလ့ရွိသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆဖြယ္ ျဖစ္လာပါသည္။
တကယ္တမ္း ျမန္မာ့တူရိ ယာတီးဝိုင္းတစ္ခုကို ေလ့လာၾကည့္မည္ ဆိုပါက ႀကိဳး၊ ဘြဲ႔၊ သီခ်င္းခန့္၊ ပတ္ပ်ိဳး၊ ယိုးဒယားစသည္တို့ကို တီးမႈတ္ရာတြင္ ဦးေဆာင္တီးမႈတ္တူရိယာႏွင့္ အရံ တူရိယာပစၥည္းမ်ားသည္ ေတး၏ သက္ ဆိုင္ရာအပိုဒ္မ်ားအလိုက္၊ တီးမႈတ္သီဆို မႈစနစ္ခြဲ၍ တီးမႈတ္သြားၾကသည္။ တူရိယာမ်ားကို တစ္ၿပိဳင္တည္း တီးမႈတ္ ေနသည္ဟု ထင္သည့္တိုင္ ေသခ်ာစြာ နားဆင္ၾကည့္ပါက အသံ (Voice) အနိမ့္အျမင့္၊ အတိုအရွည္တို့ကို ဦးစား ေပး တီးမႈတ္ေနၾကေၾကာင္း သိႏိုင္သည္။ သို့ျဖစ္၍ ျမန္မာ့ဂီတသည္ လက္ဦး နဂို ကတည္းက အဆင့္အတန္းရွိခဲ့သည္။ ေၾကး၊ ႀကိဳး၊ သားေရ၊ ေလ၊ လက္ခုပ္ ဆိုၿပီး တူရိယာစံုလင္စြာရွိခဲ့သည္။ နရီ၊ စည္းဝါးမ်ားႏွင့္အတူ သံနိမ့္သံျမင့္၊ အတို အရွည္တီးမႈတ္သီဆိုမႈစနစ္မ်ား အထူး ဦးစားေပးထားရွိခဲ့သည္ဟု ျမန္မာ့ဂီတ ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအမိန့္မ်ားက သက္ေသခံခဲ့ေပသည္။
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ ဤသို့ ေသာ ျမန္မာ့ဂီတ၏ ပင္ကိုယ္မူလ၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားကို အေျခခံ ၍ ေခတ္ေပၚတူရိယာမ်ား၊ ထိုတူရိယာ မ်ားကို တီးမႈတ္သီဆိုမႈစနစ္ျဖစ္ေသာ သေကၤတစနစ္ကို ငယ္စဥ္ကပင္ အထူး လိုက္စားခဲ့သူ လမ္းျပေရွ႔ေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သူႏွင့္အတူ လိုက္စားေနသူ (သို့မဟုတ္) ေရွ႔ေဆာင္လမ္းျပခဲ့သူတစ္ဦး မွာ နာမည္ႀကီး ဒါးတန္းဦးသန့္ျဖစ္ပါ သည္။ ဦးသန့္တြင္ ကိုယ္ပိုင္စႏၵရားရွိ သည္။ အေကာ္ဒီယံႏွင့္ အေနာက္တိုင္း သေကၤတစာအုပ္မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ႏွစ္ဦး စလံုးႀကီးမားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသူမ်ား ပီပီ ကမၻာသံုးသေကၤတစနစ္ စသည္မ်ား ႏွင့္ ျမန္မာ့သံစဥ္၊ ျမန္မာ့ေတးသြား၊ ျမန္မာ့သီခ်င္းႀကီး၊ သီခ်င္းခန့္မ်ား တီးမႈတ္လိုသူမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။
ထို့ေၾကာင့္ သူတို့၏ ရည္မွန္း ခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္တြင္ တိုးခ်ဲ႔ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ ၿမိဳ႔မတူရိယာအသင္းႀကီးတြင္ အသင္း၏ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း (၃)၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ အပိုဒ္ခြဲ (က) (ခ) (ဂ) ႏွင့္ (င) တို့ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါ သည္။
ၿမိဳ႔မတူရိယာဥပေဒစည္းမ်ဥ္း (၃)၊ ရည္ရြယ္ခ်က္အပိုဒ္ခြဲတြင္ (က) ျမန္မာ့သီခ်င္းႀကီးမ်ား ဆည္းပူးျပန့္ပြား ေရး (မဟာဂီတဆည္းပူးေရး)၊ (ခ) ကမၻာသံုးတူရိယာမ်ား သင္ၾကားတတ္ ေျမာက္ေရး၊ (ဂ) ျမဴးဇစ္ႏုတ္ ( music note) အမွတ္အသားျဖင့္ ေရးသား ေသာ တူရိယာပညာကို ေလ့လာရန္ (သေကၤတဖတ္ျခင္း၊ ေရးျခင္းအပါ အဝင္)၊ (င) ေရွးျမန္မာသီခ်င္းႀကီးမ်ား ကို ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားႏွင့္ ညႇိႏိႈင္း၍ ကမၻာသံုးျမဴးဇစ္ႏုတ္ပညာျဖင့္ ကူး ေျပာင္းေလ့လာရန္ဟူ၍ ပါရွိသည္။
သူတု့ိ၏ လက္ေတြ႔ရည္မွန္း ခ်က္ စမ္းသပ္မႈအျဖစ္ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ ခန့္က 'ေတာၿမိဳင္ေျခလမ္း' ယိုးဒယား သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို ပထမဦးဆံုး ျမဴးဇစ္ ႏုတ္သေကၤတျပဳ၍ စတင္စမ္းသပ္ တီးမႈတ္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ဒုတိယသီခ်င္းမွာ 'စံရာ ေတာင္ကြ်န္း' ျဖစ္၍၊ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္က ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီး ဦးထြန္းေဖ၊ ေရႊျပည္ ဆရာႀကီးဦးဘတင္ (သမိုင္း)၊ ဆရာ ဘကေလး (မန္းပန္တ်ာပတၱလား၊ စႏၵရားနည္းျပဆရာႀကီး) တို့အား ျမန္မာ သီခ်င္းႀကီး၊ သီခ်င္းခန့္မ်ားကို သေကၤတ ျပဳ၍ ရႏိုင္၊ မရႏိုင္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ နမူနာတီးျပခဲ့ၾကပါသည္။ ၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းသည္ ပန္တ်ာ မူမွန္ျပဳေရးသေကၤတ တင္မွတ္ေရး အၾကံေပးအဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ 'ကသစ္ပန္း' သီခ်င္းကို အေကာ္ဒီယံေမာင္သန့္၊ ဒါးတန္းဦးသန့္ ဦးစီးေသာ တီးဝိုင္းျဖင့္ ဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ ထိုထဲမွာ ဝန္ႀကီး ပေဒသရာဇာ၏ 'ပုဇင္းေတာင္ သံႀကိဳး' သီခ်င္းမွ ဆရာႀကီးၿငိမ္း မွီးယူ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ 'အံု့ကာေလ တဖြဲဖြဲ၊ ရြာေလတသဲသဲ' ဟူေသာ အပိုဒ္ကို ဒါးတန္းဦးသန့္က အေနာက္တိုင္း တူရိယာ အေကာ္ဒီယံ (Accordian) ျဖင့္ ဘယ္ႏွင့္ညာကို ျမန္မာအတြဲအဖက္၊ ျမန္မာမႈ ျမန္မာ့ဟန္အႏွစ္သာရမပ်က္ ေစဘဲ ေကာ့ဒ္ (chord) မ်ားျဖင့္ တီး ခတ္ခဲ့သည္။ ထိုအပိုဒ္ငယ္ (4 bars) ၄ စည္းမ်ားရွိသည္ကိုပင္ စည္းရွိန္ျမႇင့္ ကာ (8 bars) မွ် ဆန့္ထုတ္၍ မူလ ပင္ကိုယ္ ျမန္မာ့ဟန္မွ အေျခခံေတး သြားအယူအဆကို မ်ိဳးပြားဖန္တီးျခင္း၊ (Variations on Theme) နည္းစနစ္ ျဖင့္ တေယာအစြမ္းျပတီးခတ္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သျဖင့္ ကသစ္ပန္းသီခ်င္းသည္ ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ဆရာၿငိမ္းတို့၏ အေနာက္တိုင္း ဝိုင္းဖြဲ႔စနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ စမ္းသပ္မႈမွတ္တိုင္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
သေကၤတစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ ၿပီး ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းတို့၏ ဆရာမ်ား၊ နည္းပညာေပးခဲ့သူမ်ားမွာ-မစၥတာရီဂို၊ မစၥတာေဘာ္ဘီ၊ မစၥတာ ေဒးဗစ္ စသူတို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ မစၥတာ ရီဂိုသည္ အယ္ဖင္စတုန္း ႐ုပ္ရွင္႐ံု (ေရႊတိုက္) ႐ံုဝင္းအတြင္း ေနထိုင္သူျဖစ္ ၿပီး၊ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္႐ံုတြင္ စႏၵရားတီးသည္။ (ရီဂိုဗင္) ဟူေသာ တီးဝိုင္း Band ႏွင့္ ဂီတသင္တန္းဖြင့္ ထားသူျဖစ္ပါသည္။ မစၥတာေဘာ္ဘီမွာ ထရမ္းပက္သမားတစ္ဦးျဖစ္၍၊ တူရိယာ ပစၥည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ ဂီတႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ေရာင္းေသာဆိုင္ ဖြင့္ ထားသည္။ မစၥတာေဒးဗစ္မွာ မႏၲေလး နန္းတြင္း စစ္ဘင္ခရာတီးဝိုင္းမွ တီးဝိုင္း ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ မွတ္တမ္းတြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
၁၉၃ဝ ခုႏွစ္တစ္ဝိုက္က မႏၲေလးၿမိဳ႔ဟိုတယ္ ေပ်ာ္ပြဲစား႐ံုႏွင့္ ကပြဲ ခန္းေလးမ်ားတြင္ မစၥတာရီဂိုက လာ ေခၚတတ္၍ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဒါးတန္းဦးသန့္တို့ လိုက္ပါ တီးမႈတ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုစဥ္က ဆရာၿငိမ္းမွာ ဆိုက္ဆိုဖုန္းႏွင့္ ကလာရီ နက္ တူရိယာႏွစ္မ်ိဳးကို သေကၤတဖတ္ စနစ္ျဖင့္ တီးမႈတ္ခဲ့ပါသည္။ ဤသို့ျဖင့္ သီခ်င္း မ်ားစြာတြင္ တူရိယာပစၥည္းမ်ိဳး စံုကို သေကၤတစနစ္ႏွင့္ ဝိုင္းဖြဲ႔တီးမႈအ ေတြ႔ အၾကံဳမ်ား တစတစ ရွာေဖြတီးခတ္ ခဲ့ရင္း၊ ျမန္မာ့သေကၤတမွတ္တိုင္ ဆရာ တို့ စိုက္ထူခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုလွ်င္ မွားအ့ံ မထင္မိပါေခ်။
စစ္မျဖစ္မီကာလက ၿမိဳ႔မ တူရိယာအသင္း၏ သေကၤတသမားမ်ား ဟု ဆိုႏိုင္ၾကသူမ်ားမွာ ဒါးတန္းဦးသန့္၊ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဦးေအးေက်ာ္ (မန္းပန္တ်ာ ပန္းခ်ီနည္းျပေဟာင္း)၊ ဦးသိန္းေမာင္ (စေမာသိန္းေမာင္)၊ ခ်ိဳႀကီး(ေဂၚခ်ိဳ)၊ တို့ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၁၉၃၅ မွ ၁၉၃၈ အတြင္း ေခတ္ေပၚတူရိယာမ်ား၊ သေကၤ တစနစ္ႏွင့္ ဓာတ္ျပားသြင္းယူခဲ့ေသာ ဆရာ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ သီခ်င္းမ်ားမွာ ခ်စ္တာ ပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲ၊ နန္းေတာ္ေရွ႔ဆရာတင္၏ ဧရာဝတီ၊ ေအာင္ပင္လယ္၊ ထို့ေနာက္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ မန္ဒါလီ၊ ႏွစ္ပိႆခြဲ၊ ပ်ိဳး၊ ကသစ္ပန္း စသည့္ သီခ်င္းမ်ား ဓာတ္ျပားသြင္းယူ ခဲ့ရာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားစြာရရွိခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ဒါးတန္းဦးသန့္ႏွင့္ ၿမိဳ႔မအသင္း တို့၏ အေနာက္တိုင္းတူရိယာမ်ားကို တီးမႈတ္အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း၊ သေကၤတစနစ္ ျဖင့္ ဝိုင္းဖြဲ႔တီးမႈတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းတု့ိ၏ ေအာင္ျမင္မႈသမိုင္းမွတ္တိုင္မ်ားျဖစ္ခဲ့ပါ သည္။
အခန္း (၃)
ဆရာ့အေရး၊ ဆရာ့အေတြး
ဆရာၿငိမ္းသည္ ေရာင့္ရဲျခင္း၊ ႏွစ္သိမ့္ျခင္း၊ သစၥာရွိျခင္း စေသာ ဂုဏ္ထူးဝိေသသမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေနေပ သည္။ ေရာင့္ရဲျခင္းဆိုရာတြင္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း သည္ ရသမွ်ႏွင့္ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္တတ္ ၿပီး၊ မရွိလွ်င္ မရွိသလို ေနတတ္သည္။ ဘဝမုန္တိုင္းအလယ္တြင္ ျမဳပ္ခ်ည္ တစ္လွည့္၊ ေပၚခ်ည္တစ္မ်ိဳး ေရစာ တိုက္ပြဲ၌ အလူးအလဲခံရသည္က တစ္ဖံု၊ ေဒါင္က်လိုက္ ျပားက်လိုက္ႏွင့္ ေနခဲ့ရ သည့္တိုင္ ဆရာသည္ ၿငီးညဴျခင္း၊ ေတြေဝျခင္း၊ အ႐ံႈးေပးျခင္း လံုးဝ မရွိ ခဲ့ေပ။ နဂိုအေနအထိုင္ကိုက က်စ္လ်စ္ သူျဖစ္ၿပီး၊ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမွာလည္း ေလာ္လီပလႊားျခင္း မရွိ၊ ဆင္းရဲ၍ မြဲျပာ က်ေသာ အခါမွာလည္း မဲျပာပုဆိုး၊ ေဖာေဖာသီသီႏွင့္ ေငြကေလး ေၾကး ကေလး ရႊင္လွ်င္လည္း မဲျပာပုဆိုး၊ ႐ိုး႐ိုးေလးႏွင့္ ေက်နပ္ေနသူမွာ ဆရာ ပင္ျဖစ္ပါသည္။ နိမ့္ခ်ည္၊ ျမင့္ခ်ည္ ေလာကဓံတရားထဲတြင္ မရွိလွ်င္ေပ်ာ္ ေပ်ာ္၊ ရွိေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဆရာ့အား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္သူျဖစ္ တိုင္း၊ အေပ်ာ္အပါး၌ အေလလိုက္ ခံုမင္ ေနတတ္သူဟုထင္လွ်င္ မွားပါလိမ့္မည္။ ဆရာၿငိမ္းသည္ သူ႔ဘဝတစ္ေလွ်ာက္ ပ်ိဳ႔ကဗ်ာ၊ လကၤာရတုစာေပမႈ၌သာ ႏွစ္ျမဳပ္ထားလ်က္၊ စာေပဂီတအႏုပညာ ထဲတြင္ အျမဲတမ္း ေမြ႔ေလ်ာ္ေနသူျဖစ္ ပါသည္။ အိမ္ေထာင္ဖက္အေပၚမွာ သစၥာရွိပံုမ်ားလည္း သူမတူေအာင္ ထူးျခားၿပီး၊ သူ႔ဘဝ မေျဖာင့္ျဖဴး သေလာက္ သူ႔အိမ္ေထာင္ေရးသည္ သာယာပါဘိေတာင္း။ အႏုပညာသမား ပီပီ ေလာကကို အႏုပညာမ်က္စိျဖင့္ သာၾကည့္လ်က္၊ အႏုပညာစိတ္ျဖင့္သာ ျမင္တတ္သူျဖစ္သည္။ အႏုအယဥ္ အေခ်ာအလွမွစ၍ အက်ည္းတန္ဆံုး အရာအားလံုးကိုပင္ အႏုပညာ႐ႈေထာင့္ မွ ႐ႈျမင္ခံစားသူျဖစ္သည္။ ေဒဝဣႏၵာ ဦးေမာင္ႀကီးထံ ေစာင္းပညာျဖင့္ 'ဇမၺဴ ကြ်န္းလံုး' တစ္ပုဒ္လံုးကို အဆိုႏွင့္ တီးကြက္အပါအဝင္ ေန့ခ်င္းၿပီး သင္ယူ တတ္ေျမာက္သြားေသာအခါ၊ ဆရာႀကီး က 'ေမာင္လိုလူ ဇမၺဴမွာ ရွားပါေပ သည္' ဟု ေက်ာသပ္ကာ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ရ သည္။
ဆရာသည္ ပညာမာနလံုးဝ မထားတတ္ဘဲ၊ မျဖစ္လွ်င္ မေနဆိုသည့္ ဇြဲႏွင့္ အ႐ံႈးမေပးလိုေသာ မာနသာ ရွိပါ သည္။ သူ႔ကို ေတြ႔ဆံုေပါင္းသင္းခဲ့ဖူးသူ တိုင္း ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကည္ညိဳၾကသည္။ လူ႔ဘဝသက္တမ္းတိုတိုေလးထဲတြင္ တဒဂၤဟန္ပန္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴး တူးဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ေသာ ဆရာၿငိမ္းလိုလူမ်ိဳးမွာ ရွာမွ ရွားလွပါ သည္။ ၿပီး ဆရာၿငိမ္းသည္ ဂုဏ္ေတြ၊ ပါဝါေတြမရွိ၊ ပကတိအရွိ အရွိအတိုင္း ေနထိုင္တတ္သည္။ သီခ်င္းေရးသည့္ အခါ ေဘးက လူရွိေနသည့္တိုင္ ရွိမွန္း မသိ၊ တေယာကေလးစမ္းတီးလိုက္၊ စာေရးလိုက္၊ ေဆးလိပ္တိုကို ေကာက္ ဖြာလိုက္၊ ခြက္ထဲျပန္ခ်လိုက္ႏွင့္ တစ္ခါ တစ္ရံ မီးမရွိေသာ ေဆးလိပ္တိုကိုပင္ ျပန္ဖြာၿပီးမွ ျပန္ခ်ခ်င္ ခ်ေနတတ္ပါ သည္။ ဆရာ၏ မ်က္ႏွာကမူ သီခ်င္း ေရးေသာစာရြက္ေပၚ၌ သူခ်ေရးလိုက္ ေသာ စာလံုးမ်ား၊ လက္မွ တီးေနေသာ သံစဥ္မ်ား၌သာ စိတ္ဝင္စားေနတတ္၍၊ တေလာကလံုးကို ေမ့ေနဟန္ တူပါ သည္။ သူ သေဘာမက်သည္မ်ားရွိလွ်င္ မည္သူ႔ကိုမွ် စကားမေျပာ၊ ဆိတ္ ဆိတ္ ေနတတ္ပါသည္။ မုတ္ဆိတ္ေမႊး ပါးသိုင္း ေမႊးမ်ားရွည္ေနျခင္းကိုပင္ သတိမျပဳမိ။ ေတြ႔ထိသူတိုင္းကို အျပံဳးႏွင့္ ႏႈတ္ဆက္ တတ္သည္။ ဟက္ ဟက္ ပက္ ပက္ ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာျခင္း ကင္းၿပီး၊ သူ႔ စိတ္ႀကိဳက္ တီးလံုးတိုက္ေနသည့္အခါ (သို့မဟုတ္) အဆိုရွင္မင္းသမီးျဖစ္သူက ဆရာ့စိတ္ႀကိဳက္ သီဆိုၿပီးစီးသြားေသာ အခါ ဆရာသည္ သူ၏ ေမးခြ်န္ေလးကို ပြတ္သလို၊ ဆိတ္သလို လုပ္ၿပီး၊ ေဆး လိပ္တိုကိုခဲကာ ျပံဳးေနတတ္သည္ ဟု ဆရာေရႊနန္းတင္ မွတ္တမ္းျပဳခဲ့ပါ သည္။
ထိုေခတ္ ကမၻာ စစ္ မီး ျမန္မာျပည္သို့ ကူးစက္ေလာင္ခဲ့စဥ္၊ စစ္ ေဘးေရွာင္တိမ္းရင္း၊ ဆရာ ေက်ာက္မဲ ဘက္သို့ ေရာက္သြားပါသည္။ သူငယ္ ခ်င္း ဦးဘဟန္ (ကားသင္း ဥကၠ႒) ႏွင့္ ေတြ႔မွ ျပန္ေခၚလာၿပီး စစ္ကိုင္းဘက္ ကူးသြားၾကျပန္သည္။ ထိုမွတဆင့္ ဂီတ မိတ္ေဆြမ်ား စုစည္းမိကာ ('ကမၻာစစ္မီး ေလာင္ရာတြင္ သူ ငါ ခိုကိုးစစ္ကိုင္း ေတာင္႐ိုးမွပင္ ၿမိဳ႔မအသင္းဝင္ ရသမွ် စုစည္းလို့ပင္ တီးဆိုေရးမပ်က္၊ အား ေဆးတစ္ခြက္ အသြင္') ဟူေသာ ၿမိဳ႔မ သမိုင္းသီခ်င္းမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ ၿမိဳ႔မႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္တီးဝိုင္းမွာ မာဃႏွင့္ မဂၤလာ0x150ြန့္အဖြဲ႔တို့ ေပၚေနၿပီ။ မဟာဂီတ သီခ်င္းႀကီး၊ ပတ္ပ်ိဳး၊ ယိုး ဒယားမ်ားကိုႏွင့္ တြဲဖက္တီးစဥ္က ဆ ရာဦးကိုေလး၏ ဆရာၿငိမ္းအေပၚ ခ်ီး က်ဴးမႈေလးကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုပါ သည္။ မိန့္ဆိုခဲ့ပံုက ဒီလို . .
'ကိုၿငိမ္း၏ ဘင္ဂ်ိဳကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လက္ေလွ်ာ့ရပါသည္။ သူ႔ ဘင္ဂ်ိဳက လက္ခတ္နဲ့ တီးေပမယ့္၊ စႏၵရားအသံ တြဲဖက္မ်ိဳး ထြက္လာ သည္။ ကိုၿငိမ္းထံမွ 'ပပဝင္း ပတ္ပ်ိဳး' ႏွင့္ ေတးထပ္တီးဖြဲ႔ပံုကို ကြ်န္ေတာ္ တက္ယူခဲ့ရပါေသးသည္။ ကိုၿငိမ္းသည္ ဂီတအေျခခံဖြဲ႔စည္းမႈ၊ ျဖစ္ေပၚမႈကို တိတိ က်က်သိသူတစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္ ဥာဏ္မီသေလာက္ ေျပာရ လွ်င္၊ ဂ်ီအီးစီ (GEC)၊ ဒီအက္ဖ္ေအ (DFA)၊ အီးဂ်ီဘီ (EGB)၊ အက္ဖ္ေအစီ (FAC) စသည္တို့မွာ ၁၆၄၊ ၇၅၃၊ ၆၄၂၊ ၅၃၁ တို့သည္ ျမန္မာအဖြဲ႔အေန ျဖင့္ တ်ာ၊ ေတ်၊ ေတ်ာတို့ျဖစ္သည္။ အ က်ိဳးတရားရွိလွ်င္ အေၾကာင္းတရား ရွိရမည္ျဖစ္သည့္အတိုင္း အသံအကြာ အေဝးနရီ (Duration)၊ အသံ အတိုး အက်ယ္ အင္တီစီတီ (Intensity)၊ အသံအနိမ့္အျမင့္ ပိသ္ (Pith)၊ အမ်ိဳး အစား ကြာလတီ (Quality) ဟူ၍ ကမၻာ့သီအိုရီတြင္ အဆိုရွိသလို ျမန္မာ့ ဂီတတြင္လည္း ဤအခ်က္ ၄ ခ်က္ရွိ ၿပီးသားႏွင့္ ကိုက္ညီပါသည္။ သို့မဟုတ္ ပါက သံပံုးကို တီးေခါက္ေနသည္သို့ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဆူညံ၍ ေနေပမည္။ ဤအခ်က္ ၄ ခ်က္ျဖင့္ ဆိုက္ဆိုဖုန္း၊ ကလာရီနက္၊ ထရမ္းပက္တို့ျဖင့္ 'ေတာ ၿမိဳင္ေျခလမ္း' ယိုးဒယားသီခ်င္းကို စစ္ႀကိဳေခတ္က သီေပါ႐ံု (ယခု မစိုးရိမ္ ႐ံု) ၌ အမ်ိဳးသမီးသားဖြားရန္ပံုေငြ အလွဴပြဲတြင္ စမ္းသပ္သီဆိုခဲ့ရာ၊ ျမန္မာ မႈမပ်က္ဘဲ၊ အေနာက္တိုင္းတူရိယာ သေကၤတစနစ္ျဖင့္ ပထမဦးဆံုး စမ္းသပ္ သီဆိုခဲ့ေသာ ျမန္မာသီခ်င္းဟု ယူဆ ႏိုင္ပါသည္။
ဤသို့ျဖင့္ ဆရာၿငိမ္းတို့ ဂီတ မိတ္ေဆြမ်ားတစ္စု၊ မႏၲေလး ၈၄ လမ္း ရွိ ဘီက်င္ေဟာ္တယ္တြင္ အေဖ်ာ္ ယာမကာစုပ္ရင္း၊ အႏုပညာအေၾကာင္း စိတ္ကူးေဆြးေႏြးမႈေလး လုပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသို့ ဆန္းသစ္မႈ၊ တီထြင္မႈ၊ နားဝင္ခ်ိဳမႈ တို့အတြက္ အမရပူရေမာ္ေတာ္ယာဥ္ အသင္း ေရသဘင္တြင္ စတင္တင္ဆက္ ခြင့္ရခဲ့ေလသည္။ ယခုေခတ္လို ရစ္သမ္ (Rhythm)၊ လိဒ္ (lead)၊ ေဘ့စ္ Bass ဂစ္တာ Guitar ရစ္သမ္ ဝိုင္းပို့မႈပစၥည္း စကရက္ခ်ာ (Scratcher) ရွာကာ Shakerဆိုေသာ အေနာက္တိုင္းသံုးပစၥည္းေတြအစား၊ ထန္းသီးခေလာက္၊ ဘူးသီးေျခာက္၊ သံစည္ပိုင္းျပတ္ကို ႏြားသားေရႏွင့္ က်တ္ၿပီး ဝါးပုေလြအတို၊ ပုေလြရွည္ စံုလင္စြာျဖင့္ ဂီတသမားအစိမ္းသက္ သက္သမားမ်ားကို ဒီအနားက် ဒီလို မႈတ္၊ ဟိုနားက် ဒီလိုတီးဆို၍ အေနာက္ တိုင္းတူရိယာဝိုင္းကဲ့သို့ တူရိယာသံစံု ထြက္သည့္ေစာင္းေကာက္ ေရသဘင္ေမာ္ ေတာ္ယာဥ္ႀကီးလုပ္ျပ ခဲ့ၾကပါသည္။ လူသားတို့အက်ိဳးအတြက္ သိပၸံပညာရွင္ မ်ား ဓာတ္ခြဲခန္းထဲတြင္ စမ္းသပ္တီ ထြင္မႈအသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ အက်ိဳး ျပဳခဲ့သလို ဆရာၿငိမ္းသည္လည္း ဂီတ ဓာတ္ခြဲခန္းမွ စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိမႈမ်ား ျဖစ္ ေသာ၊ အ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ဂီတ စာလံုးမ်ား၊ ဂီတသံစဥ္သစ္မ်ားကို ဂီတ အႏုပညာကို ခံုမင္ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသူ တိုင္းအတြက္ သူတို့အားလံုး၏ အက်ိဳးငွာ ဦးေဆာင္ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သူဆိုလွ်င္လည္း မွားအ့ံမထင္ပါေခ်။
ဤေနရာတြင္ အလကၤာ ေက်ာ္စြာေရႊျပည္ေအးႏွင့္ ဆရာၿငိမ္း ပထမဆံုး ရန္ကုန္ေရာက္စဥ္က အေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။ ရန္ကုန္ ႐ိုးလ္ ကုမၸဏီမွ ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားဌာနသို့ လူပိန္ပိန္ေသးေသးသြယ္သြယ္ လူ တစ္ ေယာက္ ဆရာေရႊျပည္ေအးတို့ သီခ်င္း တိုက္ေနစဥ္ ေရာက္လာပါသည္။ ဆရာ က ၿမိဳ႔မၿငိမ္းကို မျမင္ဖူးခဲ့ေပ။ ယခုမွ လူခ်င္းဆံုေတြ႔ၾကၿပီး၊ သူ႔လက္သံကို စတင္ၾကားရ၊ သိခဲ့ရ၍ သီခ်င္းၿပီးဆံုးသြား သည္ႏွင့္ ေရႊျပည္ေအး သိလိုက္ရပါၿပီ။ ဆရာ့အရည္အေသြး၊ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံု အသံုးအႏႈန္း၊ အသံသြင္းထားပံုအားလံုးက အရသာခံ၍ မဆံုးေအာင္ ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ အရည္အေသြးကို အလကၤာေက်ာ္စြာ ဆရာေရႊျပည္ေအးမွ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါသည္။ ပထမဓာတ္ျပားတိုက္ႏွင့္ ျပႆနာနည္း နည္းျဖစ္ၿပီး၊ ေအဝမ္း႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီ ဓာတ္ျပားဌာနသို့ ညႊန္ၾကား၍ ပို့လိုက္ ရာမွ ဆရာၿငိမ္း၏ ပညာအရည္အခ်င္း မ်ား၊ ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္တခြင္ လံုးအႏွံ့ ယေန့တိုင္ ထင္လင္းလ်က္ ရွိေနသည္မွာ မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ပင္ မဟုတ္ပါေလာ ဟု ဆရာေရႊျပည္ေအး မွ ဆက္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါမွစ၍ ဆရာတို့ႏွစ္ေယာက္ အခါသင့္တိုင္း ယခု ပန္းဆိုးတန္းရွိ ဝင္းဝင္း႐ံု (ယခင္ စတား႐ံု) ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွ ထိုအခါ က (ေဂတီ) ေပ်ာ္ပြဲစား႐ံုတြင္ ေတြ႔ဆံု စားေသာက္ရင္း ဂီတအေရးမ်ား ေဆြး ေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။ သို့ကလို ေဆြးေႏြးၾက ရင္းမွ ဆရာၿငိမ္း၏ အူသည္းႏွလံုးႏွင့္ တူေသာ ဝမ္းတြင္းမွ ၿမိဳသိပ္ထားသည့္ စကားမ်ားကို ဆရာေရႊျပည္ေအး ၾကား ရေသာအခါ အ့ံအားသင့္လ်က္ နား ေထာင္ရင္းမွ သက္ျပင္းခ်ၿပီး ဆရာၿငိမ္း ႏွင့္ ဆရာႀကီးတို့ အၾကံတူေလျခင္းဆို ၿပီး၊ ႏွစ္ေယာက္သား ထဖက္မိပါေတာ့ သည္။ ထိုအၾကံကား အျခားမဟုတ္။ ကမၻာ့တစ္ခြင္ႏွင့္ ျမန္မာ့ Symphony တီးဝိုင္းႀကီး ထယ္ဝါစြာ ေပၚေပါက္လာ ေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို့ ေဆြးေႏြးစဥ္ ကပင္ ဆရာၿငိမ္းမွာ ကမၻာသံုးသေကၤတ မ်ား ကြ်မ္းက်င္ေနခဲ့ပါၿပီ။
ေနာက္တစ္ဦးမွာ ဆရာၿငိမ္း ႏွင့္ လက္တြဲေဖာ္ ရြာစားစိန္တင္ဟန္၏ ဆရာ့အေပၚ သူျမင္သည္ကို ဆရာ့႐ုပ္ပံု လႊာအား ယခုလို ေရးဖြဲ႔ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္က မႏၲေလးၿမိဳ႔ လမ္း ၈ဝ ႏွင့္ ၂၈ လမ္းေထာင့္တြင္ လင္းေရာင္ျခည္ ကဖီးေလး ရွိသည္။ ထိုဆိုင္တြင္ ဦးေလး ၿငိမ္း အျမဲထိုင္ေနက်ေနရာသည္ ဆိုင္၏ အတြင္းဖက္ ေခ်ာင္က်က်စေနေထာင့္ စားပြဲတြင္ ထိုင္ေလ့ရွိသည္။ အက်ႌ ျဖဴျဖဴ ဆြတ္ဆြတ္လက္တိုကို လံုခ်ည္က မန္က်ည္းေစ့ကြက္ႏုပ္၊ ဖိနပ္က ေမာ္လၿမိဳင္ေရွ႔ထိုးဖိနပ္၊ အိတ္ကပ္ထဲမွာ နဂါးေဆးလိပ္ ဆယ္ျပားတန္အေသး သံုးလိပ္ပါသည္။ သံုးေထာင့္ခြ်န္း ေလးေထာင့္အိတ္ကပ္အရြယ္သာသာ စာရြက္အျဖဴေလးတစ္ရြက္ အိတ္ထဲမွာ ထည့္ထားသည္။ ခဲတံက ေဖာ့ဖ်က္ေနရာ တြင္ ေဖာ့တံုးေသးေသးေလးကို အပ္ခ်ည္ ႀကိဳးႏွင့္ ခ်ည္ထားသည္။ ပါးစပ္က ကြမ္း ဝါးရင္း ျမံဳ႔ရင္းက၊ ေဝးလံသီေခါင္ေသာ ေနရာတစ္ခုဆီသို့ ေငးရီေနတတ္သည္။စကားေျပာရင္လည္း ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ ထြက္မလာတတ္ပါ။ အတံုးအတစ္ေတြ ပါလာတတ္သည္။ မွာထားေသာ လက္ ဖက္ရည္ေတြက အေပၚရည္ေလးေတြ တင္းၿပီး ေအးစက္ေနသည္အထိ မ ေသာက္ျဖစ္ေသးသည္က မ်ားသည္။ အမွန္မွာ အေတြးေတြ နက္႐ိႈင္းစြာ ေတြး ေနၿပီး၊ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ၿငီးတြားေနျခင္း ျဖစ္မည္။ ထိုစဥ္က ဦးေလးၿငိမ္းကို အႏု ပညာထဲမွာ နစ္ျမႇဳပ္ထားၿပီး၊ မိသားစု စားဝတ္ေနေရး၊ စီးပြားေရးကို မၾကည့္ဘဲ ေပါ့ေလ်ာ့ပ်က္ကြက္သည္ဟု တခ်ိဳ႔က ေျပာၾကစဥ္၊ ရြာစားစိန္တင္ဟန္က ဆရာ ၿငိမ္းဝင္ေငြကိစၥေမးျဖစ္သည္။ က်ဳပ္ ဝင္ေငြကိစၥကို ေမာင္ရင္က ဘာလို့ သိ ခ်င္ရတာလဲလို့ ဆရာက ျပန္ေမးသည္။ ဆရာက ဘာမွမေျပာဘဲ ေအးစက္ေန ေသာ လက္ဖက္ရည္ခြက္ကို ဖ်တ္ကနဲ ယူ၍ ေမာ့ခ်လိုက္သည္။ ၿပီးမွ တစ္ခ်က္ ျပံဳးလိုက္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္း ေမး ေတာ့သည္။
'ေမာင္ရင္၊ အေလာင္းမင္း တရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်ဆိုတာ သိ တယ္ေနာ္' အေလာင္းမင္းတရားႀကီး မူးျမစ္ကို ဆည္ေတာ္မူစဥ္၊ ဆရာႏံႈးေရး ေသာ ေက်ာက္ဘြဲ႔ကုန္းတန္းႀကိဳး' လို့ ဆိုတာ ရလား။ မူးျမစ္ကို ေရာက္ဖူး သလား၊ ဟုတ္ကဲ့ ေရာက္ဖူးပါတယ္ဟု ရြာစားက ျပန္ေျဖသည္။ ဆရာက သူ႔ စာရြက္ေပၚတြင္ ေရာက္ဖူးဟု ေရးလိုက္ သည္။ မူးျမစ္ ဘယ္ကစလဲ သိလား။ မသိပါဘူး။ စာရြက္ေပၚတြင္ မသိဟု ေရးလိုက္ျပန္သည္။ မူးျမစ္အက်ယ္ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ၊ မသိပါဘူးဆရာ။
အင္း . . . ေမာင္ရင္ မသိ တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနၿပီ။ မူးျမစ္ မွာ ဘယ္အခါ ေရမ်ားသလဲ၊ ဘယ္အခါ ေရနည္းသလဲသိလား။ မသိပါဟု ရြာစား က ေျဖသည္။ ဤတြင္ ဆရာက ဆတ္ကနဲ
'ယူဂိုဆလပ္ မုန္လာဥ ျမင္ ဖူးသလား'
'ဗ်ာ' ကြ်န္ေတာ္က လန့္၍ အ့ံအားသင့္သြားသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကြ်န္ေတာ္တို့ႏိုင္ငံတြင္ ယူဂိုဆလပ္ ဟူ ေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ား သိပ္မရွိေသး၍ အ့ံအားသင့္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
ယူဂိုဆလပ္မုန္လာဥဟာ တစ္ဥကို တစ္ပိႆာခြဲ၊ ႏွစ္ပိႆာ ရွိ တယ္။ အဲဒါ ျမင္ဖူးသလား သိသလား။ 'ဟင့္အင္း' ဟု ရြာစားက ျပန္ေျဖသည္။
'ေၾသာ္ . . . ေမာင္ရင္က သိလည္း မသိ၊ ျမင္ဖူး ၾကားဖူးဟန္ပင္ မရွိဘူး ထင္တယ္' ဟု ေျပာရင္း စာရြက္ေပၚတြင္ 'မသိ' တစ္လံုး တိုး သြားျပန္၏။
'မရွိတာထက္ ဘာခက္ သလဲ၊ မသိတာ ခက္ပါတယ္။ အင္း က်ဳပ္က မသိတာအမ်ားႀကီးလူနဲ့မွ စကားေျပာေနရတာပဲ' ဟု ႏႈတ္မွ ရြတ္ ဆိုလိုက္သျဖင့္ ရြာစားမွာ ေခါင္းမေဖာ္ ဝ့ံေတာ့ေပ။ ေနာက္မွ ဆရာၿငိမ္းက အားရ ပါးရေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာေနပံု က 'အေလာင္းမင္းတရားႀကီးရဲ႔ မူးျမစ္ ဟာ မိုင္အမ်ားႀကီး ရွည္တယ္၊ မူးျမစ္ ကမ္းနံေဘးက ဆင္ေျခေလ်ာေလး ျဖစ္ ေနတယ္။ တစ္ဖက္ တစ္ဖက္ အက်ဥ္း ဆံုးေနရာကိုပဲ ႏွစ္ဖ်ာရာစာေလာက္ က်ယ္တယ္။ ယူဂိုဆလပ္ႏိုင္ငံက မုန္လာဥဟာ သိပ္အထြက္ရဲတယ္။ တစ္ဥ တစ္ဥ ႏွစ္ပိႆာနီးနီးရွိတာေတြ ေတာင္ပါတယ္။ အဲဒီမုန္လာဥမ်ိဳးကို ယူၿပီး၊ မူးျမစ္ကမ္းေဘးမွာ စိုက္မယ္။ သဲႏုန္းေျမႏုမို့ ေျမဆီအားေကာင္းတယ္။ ျမစ္ကမ္းနံေဘးမို့ ေရေလာင္းစရာမလို ဘူး။ ကြ်ဲႏြားေတြလည္း အခင္းဝင္စားမွာ ပူစရာ မလိုဘူး။ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ အမ်ားႀကီး အကုန္အက်သက္သာၿပီး တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ မုန္လာဥတန္ခ်ိန္ သန္းနဲ့ ခ်ီထြက္မယ္။ ဒါ က်ဳပ္ေခါင္းထဲ မွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးစီမံကိန္းတစ္ခုပဲျဖစ္ တယ္။ ေမာင္ရင္ ပိုက္ဆံလိုခ်င္ရင္၊ ေငြ လိုခ်င္ရင္ေတာ့ က်ဳပ္ေျပာတဲ့ မုန္လာဥ စီမံကိန္းကို လိုက္နာၿပီး စိုက္ပါ။ က်ဳပ္ ကေတာ့ မစိုက္အားဘူး။ သီခ်င္းေလး ေတြ အမ်ားႀကီးေရးရဦးမယ္' ဟု ဆရာ ၿငိမ္းက မေမာတမ္းေျပာခ်လိုက္ပါ သည္။ ကဲ . . . မွတ္ကေရာ။ ဤေနရာ တြင္ စာေရးသူ၏ အျမင္ကို အနည္းငယ္ တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ သာမန္လူမ်ား အရပ္သံုးစကားအရ အႏု ပညာရွင္စိတ္ကူးဖန္တီးေနတာက တစ္ခု။ သူတို့ လာေျပာတာေတြက 'ေနေကာင္းသလား၊ ဘာလုပ္ေနလဲ၊ ဒီေန့ ဘာေန့လဲ၊ ဝင္ေငြ ရွိရဲ႔လား၊ ခင္ဗ်ား အေတာ္ပိန္သြားတယ္' ဆိုၿပီး မဆိုင္တာေတြ လာေမးတတ္ၿပီး၊ ထိုေမး သူမွာလည္း ဘဝမွာ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘဲ၊ အပ္ေၾကာင္းထပ္ ေန့စဥ္သံုးစကားမ်ား အခ်ိန္ကုန္လာေျပာ ေနသည္မ်ားကို ၾကံဳဖူးပါသည္။ ဤ မုန္လာဥစကားေလးတြင္ ဆရာၿငိမ္း၏ ဟာသေျမာက္ေသာ အႏုပညာဒႆန ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းသည္ သီခ်င္းမ်ား ေရးရာတြင္ အေၾကာင္းအရာ စာလံုး လြန္စြာစိစစ္သည္။ ႐ႈမဝ၊ ဘင္ဂ်ိဳ၊ ေမဓာဝီ၊ တႀကိဳက္တည္းႀကိဳက္၊ ကရဝိက္ျမဴးဇစ္ အစရွိေသာ သီခ်င္းမ်ား သည္ ႐ိုး႐ိုးအေပ်ာ္ေရး၊ အေပ်ာ္ဆို သီခ်င္းမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ပါရမီေတာ္၊ နန္းၿမိဳ႔ေတာ္၊ တစ္ခ်စ္ထဲခ်စ္၊ ေဒါင္း စက္ယာဥ္၊ စာဆိုခံလလံုး စသည့္သီခ်င္း မ်ားကိုမူ က်မ္းကိုးက်မ္းကား၊ စာကိုး စာကိုးစာကားေတြႏွင့္ ေရးထားခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းအိပ္ေသာ ကုတင္ေဘးတြင္ သူကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ထားေသာ ခံုေလး တစ္ခံုရွိသည္။ ထိုခံုေလးေပၚတြင္ ဝိသုဒၶိ မဂ္၊ မာလာလကၤာရဝတၳဳေတာ္ႀကီး၊ နဝေဒးဆိုရတုေပါင္းခ်ဳပ္၊ နတ္သွ်င္ေနာင္ ရတု၊ ဂီတေမဒနီက်မ္း၊ သူဇာပ်ိဳ႔၊ ဦးပုည ေမတၱာစာ၊ ျမန္မာစာ ညြန့္ေပါင္းက်မ္း၊ အႏုစာေပေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အစရွိေသာ စာအုပ္မ်ားစြာရွိသည္။ ထိုစာအုပ္မ်ား သည္ ျမန္မာစာေပတြင္ ထင္ရွားခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႔သီခ်င္းမ်ား အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ စာလံုးမ်ားသည္ ထိုစာအုပ္မ်ားထဲက ရေၾကာင္း ဆရာက မိန့္ဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းတြင္ ဤသို့ လက္ တကမ္းထားေသာ စာအုပ္မ်ားအျပင္ ထင္း႐ွဴးေသတၱာျဖင့္ ထားေသာ စာအုပ္ ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ရွိေပသည္။ ထိုအထဲတြင္ အေနာက္တိုင္းသေကၤတ စာအုပ္မ်ားလည္း မ်ားစြာပါဝင္ပါသည္။ ထိုစာအုပ္မ်ားကိုေတာ့ အျပင္တြင္ မ်ား မ်ားစားစား ေပၚေပၚလြင္လြင္ မထားပါ။ ရွားပါး၍ဟု ဆရာဆိုခဲ့ပါသည္။ စစ္ မျဖစ္ မီက ထိုစာအုပ္မ်ားကို မစၥကြစ္တိုက္က ဝယ္သည္။ မရလွ်င္ ရန္ကုန္သို့ မွာ သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မႏၲေလး စီးတီး စတိုးက ဝယ္သည္။ ပိုက္ဆံရွိလွ်င္ စာအုပ္ဝယ္ရန္ ဝန္မေလးခဲ့ပါ။ 'စစ္ေျပး စဥ္က သူ႔စာအုပ္ေတြ သယ္ရသည္က ပင္ တဝန္တပိုး' ဟု ဆရာၿငိမ္း၏ ဇနီး ေဒၚသန္းေမမွ ဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။ ညည္းတြားျခင္းမဟုတ္။ လင့္အလိုကို ပါရမီျဖည့္ေပးခဲ့ေသာ ဇနီးေကာင္း ဇနီး ျမတ္တစ္ဦးဟု ေခၚဆိုႏိုင္ပါသည္။
၁၉၂၈-၂၉ ခုႏွစ္တြင္ 'ကဆုန္ေညာင္ေရႏွင့္ တဝါတြင္း' သီခ်င္းမ်ား ေရးျဖစ္ခဲ့ရာ၊ အသင္းသား မ်ားက လက္ခံအားေပးခဲ့ၾကပါသည္. သူ သီခ်င္းေရးသည္ၾကား၍ သူ႔ဦးေလး ေတာ္သူ ဘုန္းႀကီး ဦးနႏၵိယက ေခၚ၍ သဒၵါသင္ေပးခဲ့ပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ မဟာ ဂီတႏွင့္ ျမန္မာစာေပအပါအဝင္ အေနာက္တိုင္း ကမၻာသံုးသေကၤတစနစ္ မ်ားႏွင့္ အသံအစပ္အဟပ္မ်ား ကြ်မ္း က်င္ကာ၊ ကိုယ္ပိုင္ဆန္းသစ္ေသာ သံစဥ္ သီခ်င္းမ်ားကို ရွာေဖြႏိုင္ျခင္း၊ အေျခခံ ေကာင္းမ်ားရွိျခင္းတို့သည္ အလိုရွိေသာ အခါ ဆရာၿငိမ္းအား သီခ်င္းေရးသူျဖစ္ လာေစသည့္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ဤသို့ျဖင့္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း သည္ သီခ်င္းမ်ားစြာ ေရးျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ နာမည္ႀကီးသီခ်င္းမ်ားတြင္ မန္ဒါလီ၊ တခ်စ္ထဲခ်စ္ သီခ်င္းမ်ား ထြက္ေပၚ လာသည္။
၁၉၃၅ ခုႏွစ္ခန့္တြင္ ၿမိဳ႔မ တူရိယာအသင္းသည္ ေခြးတံဆိပ္ ဓာတ္ျပားကုမၸဏီႏွင့္ သီခ်င္းမ်ားစြာ သြင္းခဲ့ပါသည္။ နန္းေတာ္ေရွ႔ဆရာတင္ ၏ ဥစၥာရင္းမွန္၊ အလွဴ႔ရွင္၊ ေသာ့တြဲ၊ ဧရာဝတီ၊ ေအာင္ပင္လယ္ အပါအဝင္ ဆရာၿငိမ္း၏ ခ်စ္တာပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲမ်ားသည္ ပထမဦးဆံုး ေသာ ဓာတ္ျပားသီခ်င္းမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသီခ်င္းတို့သည္ ၿမိဳ႔မၿငိမ္းအား မႏၲေလး ၿမိဳ႔မတီးဝိုင္းေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ သီခ်င္း ေရးသူအျဖစ္ ဓာတ္ျပားႏွင့္ ျမန္မာ့ ဂီတေလာကအတြင္းသို့ ေရာက္သြားေစ ခဲ့ေသာ ေျခလွမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဆရာ ၿငိမ္းသီခ်င္းေရးသက္ ၁၈ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂ဝ အတြင္း သီခ်င္းပုဒ္ေရေပါင္း ၁၅ဝ မွ ၂ဝဝ နီးပါအထိ ေရးသားျပဳစုသြား ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ခန့္မွစ၍ စစ္ မျဖစ္မီအထိ ဓာတ္ျပားေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ သြင္းခဲ့သည္။ သြင္းခဲ့ေသာ သီခ်င္းတိုင္း လူအမ်ား ႏွစ္ၿခိဳက္လက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။
ေအဝမ္းႏွင့္ သြင္းယူခဲ့ေသာ ဓာတ္ျပားမ်ားမွာ ပါရမီေတာ္၊ ေရခင္း ေတာ္၊ နတ္သွ်င္ေနာင္၊ ပ်ိဳ႔မွာတမ္း၊ ေမ့ပါႏိုင္၊ ဖူးစာပိုင္၊ မဂၤလာေမာင္မယ္၊ သက္ေဝ၊ ခ်စ္လြန္းတင္၊ လွျမၪၨဴ၊ ေလထဲက ဖူးစာ၊ ေရႊမင္းဝံ၊ ႏြဲ႔မ်ိဳးစံု၊ ခ်စ္က်ိဳးေတာ္ေဆာင္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ သက္ေဝကို အဆိုေတာ္ျပည္လွေဖႏွင့္ တင္တင္ေအးတို့က သီဆိုခဲ့သည္။ ခ်စ္က်ိဳးေတာ္ေဆာင္ကို တင္တင္ေအး ႏွင့္ သီဆိုေစခဲ့သည္။ ေအဝမ္းႏွင့္ ဓာတ္ ျပားသြင္း၍ မၾကာမီ စစ္ျဖစ္ခဲ့ရာ ထို ဓာတ္ျပားမ်ားကို အခ်ိဳ႔ စစ္မျဖစ္မီ ထုတ္၍၊ အခ်ိဳ႔ကို စစ္ျပီးေခတ္မွ ျပန္ ထုတ္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါသည္။
ထို့ျပင္ အထက္က ေဖာ္ျပ ၿပီးျဖစ္ေသာ ၿမိဳ႔မႏွင့္ မာဃအသင္းတို့ ၏ ဂီတစြမ္းရည္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္လည္း မာဃအသင္းသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကလာရီ နက္ဘဦး (ေခၚ) ဦးဘဦး (အဆိုေတာ္ အေကာ္ဒီယံ အ့ံႀကီး၏ အစ္ကို) ၿမိဳ႔မ ဝါဆိုသကၤန္းကပ္ပြဲတြင္၊ ၿမိဳ႔မဝါဆို သီခ်င္း ကို သီဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ တဖန္ ျမန္မာ့ ဆိုင္းဝိုင္းႀကီးမ်ားႏွင့္ အေနာက္တိုင္း တူရိယာမ်ား တြဲဖက္တီးမႈတ္ျခင္းကို ဆရာၿငိမ္းမွ စခဲ့ပါသည္။ အခ်ိန္မွာ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ မဟာနာယက ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ဘုရာႀကီး၏ အႏၲိမ စ်ာပနသဘင္ပူေဇာ္က်င္းပရန္ ျပင္ဆင္ ေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ေနရာမွာ ၿမိဳ႔မအသင္းယာယီတည္ေနရာ ၿမိဳ႔မ ဦးဗစိန္၏ အိမ္တြင္ ျဖစ္သည္။ ေရွးက ဧယင္က်ဴးျခင္းကို ဆရာစိန္ေဗဒါႏွင့္ ၿမိဳ႔မတို့ တြဲဖက္ခဲ့ၾကရာ၊ အသံေပ်ာက္ ေအာင္ ေစာင့္ၿပီးမွ တီးခဲ့ရေၾကာင္း သိရွိ ရပါသည္။ ဆရာၿငိမ္းမွ ေမာင္းတစ္ဝိုင္း၊ ေၾကးတစ္ဝိုင္း အသစ္အားျဖည့္ၿပီး၊ ဆရာ ဦးစိန္ေမာင္ကိုႀကီးထံမွာ ေမာင္းတစ္လံုး ႏွင့္ ပ်ားဖေယာင္း အရွာခိုင္းခဲ့ပါသည္။ ေမာင္းအား စႏၵရား (စီ-C) သံႏွင့္ ကိုက္ေအာင္ ဖေယာင္းဖို့၍၊ ေၾကးသြန္း ခတ္တန္းသို့ ယူသြားေစၿပီး၊ ေမာင္း တစ္ဝိုင္း ေၾကးတစ္ဝိုင္းကို ႐ိုက္ခိုင္းေစ ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါမွစ၍ ျမန္မာ့ဆိုင္းဝိုင္း ႏွင့္ အေနာက္တိုင္း တူရိယာမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္တီးမႈအစကို ဆရာၿငိမ္းမွ စတင္ ခဲ့ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္းသည္ (ဒီသီခ်င္း ဒီလိုေရးပါ၊ ဟိုသီခ်င္းမ်ိဳး ေရးေပးပါ) ဆိုလွ်င္ ဘယ္ေတာ့မွ မေရးခဲ့။ အႏု ပညာပီသစြာ သူမ်ားမခိုင္းဘဲ၊ ခံစား ထိရွလာမွသာ (တစ္နည္း) လမိုင္း ဝင္သည့္အခါ (Inspired) ျဖစ္လာမွ ေရးဖြဲ႔တတ္သူတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ ဤ သည္မွာ မာနႀကီးျခင္းမဟုတ္၊ အတုကို မဖန္တီးခ်င္၍သာျဖစ္သည္။ ဤသို့ ဂီတ အႏုပညာပါရမီရင့္သန္သူပီပီ သူ ကြယ္ လြန္သည္အထိ သီခ်င္းေပါင္းေျမာက္ မ်ားစြာ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္က ေဒၚသန္းေမႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ရာ သားသမီး ၁၃ ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ၿပီး၊ ယခု သားသမီး ၈ ဦးသာ က်န္ခဲ့ေလ သည္။ မတင္ၾကည္၊ မရီ၊ မေအး၊ မေထြး၊ ေမာင္ေအာင္ခိုင္၊ ေမာင္ရႊန္းၿမိဳင္၊ ေမာင္ ညြန့္လြင္ႏွင့္ ၂ ႏွစ္အရြယ္ မဝင္းၿမိဳင္ တို့ က်န္ရစ္ခဲ့သည္ဟု ဆရာ ကြယ္လြန္ စဥ္က မွတ္တမ္းေဆာင္းပါးမ်ားအရ သိရွိ ခဲ့ရပါသည္။ ဆရာၿငိမ္းသြင္းယူခဲ့ေသာ ဓာတ္ျပားသီခ်င္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းေတြ႔ရပါသည္။
ခ်စ္တာပဓာန၊ ခင့္အိပ္မက္၊ ႐ႈမဝ၊ အလွၿပိဳင္ပြဲ၊ ႏွစ္ပိႆာခြဲ၊ မန္ဒါလီ၊ တခ်စ္ထဲခ်စ္၊ ေလခ်ိဳေသြး၊ လားေတြ ထပ္၊ ရွင္တခုပဲ၊ ဖရဲသီးနဲ့ ဘဲဥ၊ ေမာင့္ အရည္ခ်င္း၊ ေယာင္းမ၊ မ်က္မွန္စိမ္းႏွင့္ ျမက္ေျခာက္၊ အူခ်င္ေယာင္ေယာင္၊ ေမဓာဝီ၊ လက္ဝဲသုႏၵရ၊ ႏွစ္ေယာက္ထဲ၊ ကသစ္ပန္း၊ စစ္ကိုင္းေတာင္၊ ခ်စ္ကေဝ၊ လင္းအာ႐ုဏ္၊ ေဒါင္းစက္ယာဥ္၊ ခံုးမ်က္စ၊ ပ်ိဳး၊ ထီးကေလး၊ မိဖုရားေစာ၊ ေရပက္မဝင္၊ ငါးဘဝ၊ ေလာကဇာတ္ခံု၊ လူ႔ဓမၼတာတို့ျဖစ္ၾကပါသည္။
အခန္း (၄)
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္
ႏိုင္ငံေက်ာ္ေတးျပဳပုဂၢိဳလ္ အလကၤာေက်ာ္စြာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ဂီတၾသဇာသည္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာက အေပၚတေစ့တေစာင္း အရိပ္ထိုးေနခဲ့ပါ သည္။ ဆရာ့သီခ်င္းမ်ားစြာ ေခတ္ ေဟာင္း၊ ေခတ္သစ္႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားတြင္ လႈပ္ရွားဆဲျဖစ္ပါသည္။ ထို့အတူ ၁၉၅၄-၅၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ၾကေသာ မႏၲေလး႐ုပ္ရွင္တြင္၊ စတင္တည္ေထာင္ ကတည္းက ေတးဂီတတာဝန္ခံအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ သာမန္ေတးမ်ိဳး ထက္ အစဥ္အျမဲတီထြင္ဆန္းစစ္ေန တတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး (Musical Picture) မ်ိဳး ဖန္တီးလိုသည္ႏွင့္အမွ် တေယာမ်ားျဖင့္ အိုးစည္သံထြက္ေစ သည့္ ေရႊအိုးစည္ႏွင့္ တိမ္ထိုးမ်ိဳး၊ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ပို့တီးကြက္မ်ိဳးစံုတို့ကို ပင္ပင္ ပန္းပန္း ျပဳစုဖန္တီးခဲ့ပါသည္။
ယေန့တိုင္ ဆရာ့သီခ်င္း မ်ားသည္ ႐ုပ္ရွင္ေနာက္ခံသီခ်င္းမ်ား ျဖစ္႐ံုမက၊ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအမည္မ်ား အျဖစ္ မွည့္ေခၚယူျခင္း ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ မွည့္ေခၚခဲ့ေသာ သီခ်င္း မ်ားမွာ (၁) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္၊ (၂) သခြတ္ပန္း၊ (၃) ႏွစ္ေယာက္ထဲ ေနခ်င္တယ္၊ (၄) ေလခ်ိဳေသြး၊ (၅) ဓာတ္တူနာမ္တူ၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ၊ (၇) ခိုင္းေတာ့ သက္ေဝ၊ (၈) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္၊ (၉) ခ်စ္ျမင္းမိုရ္၊ (၁ဝ) ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုပ္ရွင္မွ ကားတစ္ကား စသည္ ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားမွာ ဆရာၿငိမ္း၏ သီခ်င္းအမည္မ်ား၊ ေတးစာသားမ်ားမွ ႏႈတ္၍ မွည့္ေခၚခဲ့ၾကေသာ ဇာတ္ကား အမည္မ်ားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၿငိမ္း၏ ႐ုပ္ရွင္သီခ်င္း မ်ားအျဖစ္ ထင္ရွားေသာ သီခ်င္းႏွင့္ ဇာတ္ကားမ်ားမွာ (၁) သခြတ္ပန္း (သခြတ္ပန္းဇာတ္ကား)၊ (၂) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္ (ဆုထူးငယ္ပန္ရြယ္သြန္း ဇာတ္ကား)၊ (၃) တခ်စ္ထဲခ်စ္ (အပယ္ ရတနာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၄) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္ (တိမ္လႊာမို့မို့လြင္႐ုပ္ရွင္)၊ (၅) ႏွစ္ ေယာက္ထဲ (ႏွစ္ေယာက္ထဲေနခ်င္တယ္ ဇာတ္ကား)၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ (ေလထဲကဖူးစာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၇) ကစားစရာ အသည္းမႊာ (တခိုင္လံုးေရႊဇာတ္ကားမွ)၊ (၈) မခို့တ႐ို႔ (သားေရႊေဒါင္းေတာင္ ႐ုပ္ရွင္) (၉) မၿပီးေသးေသာ္ ပန္းခ်ီကား (ေဆာင္းအိမ္မက္႐ုပ္႐ွင္)တု့ိျဖစ္ၾကၿပီး၊ ႐ုပ္ရွင္ထဲပါ၊ မပါ မသိရေသာ္လည္း မင္းသားဝင္းဦး သီဆိုခဲ့ေသာ တံမႊာပၪၨင္၊ ျပံဳးတဲ့ေမ၊ မၿပီးေသးေသာ ပန္းခ်ီကားႏွင့္ သစၥာ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္၍ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး ႏြဲ႔ႏြဲ႔စန္း(ပ်ိဳ႔မွာတမ္းသီခ်င္း)ကို သီဆိုခဲ့ ၾကပါသည္။
အျခားေသာ သီခ်င္းမ်ားကို လည္း ေခတ္ေဟာင္း႐ုပ္ရွင္မင္းသား ျပည္လွေဖ၊ ခင္ေမာင္ရင္၊ မင္းသမီး ေမရွင္တို့ သီဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ မႏၲေလး ႐ုပ္ရွင္ မွ ဇာတ္ကားမ်ားစြာတြင္ ဆရာ၏ ႀကိဳးစားတီထြင္ခဲ့ေသာ ဂီတပညာစြမ္း ရည္ကို အားလံုးအသိျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ ဆရာ႐ႈမဝဦးေက်ာ္ႏွင့္ ဝင္းဦးတို့သည္ သည္ဘက္အကယ္ဒမီေခတ္အထိ ဆရာ ၿငိမ္းသီခ်င္းမ်ားစြာကို ဂုဏ္ယူသီဆို ေဖာ္က်ဴးခဲ့ၿပီး၊ ဒီကေန့ေခတ္အထိ ဆရာ့ ေတးမ်ားကို ၾကားေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။ ျပည့္ဝကံုလံုေသာ အရည္အေသြးႏွင့္ အတိၿပီးသူပီပီ၊ ဆရာၿငိမ္းတစ္ေယာက္ အသက္ထင္ရွားမရွိေတာ့ေသာ္လည္း၊ သူ႔ေတး၊ သူ႔ဂီတ၊ သူ႔အႏုပညာမ်ားမွာ ဘယ္ေသာအခါမွ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားစရာအေၾကာင္း အလ်ဥ္းမရွိႏိုင္ပါ ေခ်။ ဤသည္မွာလည္း ဆရာေလးဇင္ ၏ ေဆာင္းပါးမွ အခ်ိဳ႔အဝက္ကိုးကား ခဲ့ပါသည္။ တဖန္ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ ၏ ကဗ်ာကို ဆရာၿငိမ္းက ဂီတျပဳ၍ ၿမိဳ႔မကိုဘစိန္ သီဆိုအသံလႊင့္ခဲ့ေသာ 'ေငြဇင္ေယာ္သို့' သီခ်င္းမွာလည္း သံစဥ္ ေျပျပစ္နားဝင္ခ်ိဳလွၿပီး နာမည္ႀကီး သီခ်င္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့ပါသည္။
'ေငြဇင္ေယာ္'
ျမစ္ ယံ သဲ ႏု ကမ္း စ ခ်စ္သံေတးျမ ၾကည္ၾကည္
ငွက္ကေလးေငြဇင္ေယာ္ ပ်ံကာျမဴးရွာ သည္
သူ႔ကိုေခၚပါဘဲနဲ့ ခြန္းေခြ်ႏႈတ္ဆက္ ေဖာ္ေရြသည္
ေမာင္နဲ့တူမစံု တကိုယ္ေရတည္း တူညီ
အစားအစာ ေတာင္းသလား သနား ခ်စ္စရာ့ဇင္ေယာ္သည္ ကိုယ့္အလို မျပည့္တဲ့ေတာင္ ေမာင့္ကိုျဖည့္မည္
ခ်စ္ေဖာ္နဲ့ပင္ ကမ္းစပ္၌ တူယွဥ္မွီ
ေမာင္မယ္ မုန့္ကေလးဖဲ့ကာ ဖဲ့ကာ ေကြ်းလိုက္ခ်င္သည္
သု့ိေပမယ့္ ဝဲလက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ရည္
ယာလက္ခ်စ္သူကိုယ္စား ရည္ရြယ္ ေကြ်းလိုက္မည္
စိတ္ရွိတိုင္းစားေတာ့ ခြင့္လႊတ္သာၾကည္ ကိုယ္စားေပါ့ ေမာင္ သူနဲ့ပင္ ဒီအခ်ိန္ ေဝးေနသည္
ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ေနာက္ဆံုး မကြယ္လြန္မီ ေရးခဲ့ေသာ သီခ်င္းမွာ 'တိမ္လႊာမို့မို့လြင္' ျဖစ္ပါသည္။ အေဆြး ႏွင့္ အလြမ္းဓာတ္ခံရွိသူတိုင္း၊ ႏွစ္ၿခိဳက္ ၾကသည့္သီခ်င္းျဖစ္ၿပီး၊ စာေရးသူမွလည္း အထူးႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ သီခ်င္း အျဖစ္ အျမဲတမ္း ဆိုညည္းခဲ့ဖူးပါသည္။
ျပာရီမိႈင္းကာမို့မို့ ညိဳ႔ညိဳ႔ညိဳလြင္
ညႇင္းေလျပည္ ေသြးလို့သာ ေဖးမကူခ်င္
တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ ယူငင္
ျပံဳးေယာင္ကာ ညႇိဳးဝတ္မႈန္ မိုးပစၥဳန္ရွင္
သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာလိုက္မွာပဲ ဟန္ေတြဆင္
ေဖာ္နဲ့ေဝးတဲ့သူမွာ အေဆြးသာပိုခ်င္
လြမ္းေစကြ်မ္းေစေအာင္ပင္ အသည္းက ေရႊမိုးညိဳးေတာ့တယ္
တင္စားလို့ရယ္ ၿငိဳျငင္ေျပာလိုက္ခ်င္
အာကာတခြင္ တကိုယ္ရည္ထဲ ႏြမ္းလ်ေျဖမရႊင္
မိုးသက္ေလေလး ေၾကြေလေအာင္ ဖန္ဆင္
တမ္းတကာ ႏြမ္းလ်အင္
မွန္းဆကာ လြမ္းလွသခင္
ျမင္လွည့္ခ်စ္သူရယ္ခင္ မိႈင္းျပာရီညိဳ႔ တိမ္လႊာမု့ိမို့လြင္
ဆရာၿငိမ္းသည္ အလြမ္းေတြ ၿပိဳဆင္းလာ၍၊ ဆရာ့စာသားထဲကလိုပင္ တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ႏွင့္ ဆရာ့ကို ယူငင္ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ေလ ၿပီလား မသိ။ ေဖာ္ႏွင့္ေဝး႐ံုမက၊ ကမၻာ ေျမေလာကတခြင္လံုးကို ထားရစ္ခဲ့ၿပီး၊ ထြက္ခြာသြားေလသူ ဆရာႀကီးသည္ ၁၉၅၅ ခု၊ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ေန့က ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါသည္။ လူသာ ေသေသာ္လည္း၊ နာမည္မေသခဲ့ေသာ အႏုပညာရွင္ထဲတြင္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း တစ္ ေယာက္အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ ေဟာ သႀကၤန္က်ခဲ့ၿပီ။ ေရေတြ ေရေတြ ရႊဲကုန္ ၿပီ။ ပိေတာက္ေတြ ၾကဴၾကဴသင္းေနၿပီ။ တျပည္လံုး ႏွစ္သစ္ကူးမွာ သႀကၤန္ေရ ႏွင့္ အားလံုးေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးေနၾကေလ ၿပီ။ ႏွစ္စဥ္ မ႐ိုးႏိုင္ေသာ ဆရာၿငိမ္း၏ သႀကၤန္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ . .။ 'မန္းေတာင္ ရိပ္ခို'
ခ်ိဳျပံဳးရႊင္ေသာ ႏွမပ်ိဳရယ္၊ တကိုယ္လံုး ပင္ေခ်ာ အလွပိုတယ္
ၿမိဳ႔မနဲ့တမိတည္း ဖြားလို့ ဆိုေတာ့မယ္ ကြယ္
(အေမာက္ကေလးတသသနဲ့ ေျမႇာက္လု့ိ ေပးတာ မဟုတ္ဘူးကြယ္)၂
ယဥ္စစနဲ့ ျမင္လိုက္ရရင္ အဝတ္အစား မွာလည္း အလြန္တင့္တယ္
ထြန္းသစ္စ လေရာင္ဝယ္ ခိုင္ညႇာတံ ပြင့္လန္း ပန္းသို့ႏွယ္
႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ့ က်ဳပ္တို့ၿမိဳ႔မက ေက်နပ္တယ္။
ျမနႏၵာ ေရညိဳညိဳရစ္ကာသန္းေတာ့
ေရႊမန္းေတာင္ရိပ္ တူတူခိုသူ ပ်ိဳျဖဴ ေတြရယ္
ေပ်ာ္ခင္းေလးသာပါဘိတယ္ နိမိတ္ ေကာင္းယူမယ္
ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္
ခါးေသးႏြဲ႔မူယာၾကြယ္ လွဂုဏ္ဝင့္ထယ္
မာလာရယ္ ခိုင္ညႇာရယ္
တစ္ေယာက္ဆိုတစ္ေယာက္လို့ ေအာက္ ေမ့တယ္
ခင့္ၿမိဳ႔မလာၿပီကြယ္ ဆီးႀကိဳလို့ရယ္
ေမာင္ႏွမအရင္းပင္ ခင္မင္ခ်စ္ေသြး ၾကြမိတယ္
ဇာတိမ်က္ျခယ္ က်န္းမာပါစ သက္လယ္
ေအာ္ ေလာင္းပါေလကြယ္ ဟင္ ပက္ လိုက္ေတာ့ကြယ္
ႏွစ္ကူးေတာ့မယ္ ခင္ခင္ရယ္ လိုက္ခဲ့ ပါလား
အပ်င္းေတာ့ေျပမယ္ ေမာင္တို့လာေခ် ေပါ့ကြယ္ ကညာေမေက်ာ့ရယ္ ေငြငန္း ထြက္လာတယ္
ျမနႏၵာ . . . .ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္။
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ရာျပည့္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္းကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ စာေရးသူလက္လွမ္းမီသမွ် ဤေဆာင္း ပါးငယ္ျဖင့္ ေလးစား႐ိုေသစြာ ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့မိပါသည္။ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ဂီတႏွင့္ အႏုပညာထာဝရ အဓြန့္ရွည္ ပါေစ။
သစ္ထူးေအာင္ (ေတာင္ႀကီး)
၁ဝ-၂-ဝ၈ ၿပီးစီးသည္။
ကိုးကားစာရင္း -
(၁) ဆရာေရႊျပည္ေအးေဆာင္းပါး
(၂) ဦးကိုေလး (အမရပူရ) ေဆာင္းပါး
(၃) ရြာစားစိန္ဟန္တင္ေဆာင္းပါးႏွင့္
သန္းေအာင္ခိုင္ေရး-ၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ သူ႔ အႏုပညာစာအုပ္တို႔မွထုတ္ႏႈတ္ ကိုးကားထားပါသည္။
1 comment:
It's really good 'cos I got a lot of information that I want.N then I really want to get his photo.Can you post them on this article.Thanks.
Post a Comment